vrijdag 26 september 2008

22 tot en met 26 september

Dit is natuurlijk de week geweest van de onrust rond het winkelcentrum Meijhorst en de maatregelen die ik heb genomen. Er is nogal wat ophef over het feit dat ik het expliciet gehad heb over Nijmeegse jongeren van Marokkaanse afkomst. GroenLinks had zelfs al mondelinge vragen voor de raadsvergadering van 24 september aangekondigd. Stigmatiseert dat niet de hele Marokkaanse bevolking? Ik had vanwege familieomstandigheden niet de mogelijkheid die ter plekke te beantwoorden, dat zal een volgende keer gebeuren.

Mijn standpunt is volgens mij echter wel duidelijk. Het blijkt dat van de 56 jongeren die ik een verblijfsverbod in de avond en nacht rond het winkelcentrum heb opgelegd, meer dan driekwart van Marokkaanse afkomst is. De groep daaronder van tussen 12 en 18 jaar bestaat zelfs nagenoeg geheel uit Marokkanen. Gegevens van politie en wijkmanagers laten zien dat in andere wijken zoals Neerbosch Oost en Hatert overlastgevende jongeren eveneens dezelfde culturele achtergrond hebben. Men vindt elkaar overigens ook over de grenzen van de wijken heen. Cijfers van ons bureau Onderzoek en Statistiek laten zien dat Marokkaanse jongens percentueel fors oververtegenwoordigd zijn in de contacten met politie en justitie, niet zo erg als minister Ter Horst landelijk aangeeft (1 op de 5 jongens tussen 18 en 24), maar wel in die richting. ‘Overlast’ klinkt nog gematigd, alsof het alleen gaat over een beetje herrie maken en op straat hangen. Maar er is meer aan de hand: intimidatie, vernielingen, brandstichtingen, geweldpleging, agressie jegens politie en bewaking, onduidelijke inkomsten hebben en snelle verplaatsingen in dure of huurauto’s, ’s nachts op straat verblijven.

Onder Marokkaanse jongens bestaat nu eenmaal een toenemend probleem. Als we dat signaleren, moeten we het ook benoemen. Niet om stoer te doen of mee te bewegen op golven van kwaadaardig populisme a la Wilders, maar omdat verzwijgen verhullen is, terwijl de buurten, de jongerenwerkers, de wijkagenten en de wijkmanagers heel goed weten over welke jongeren het gaat. Een overheid die dan het probleem niet benoemt maar politiek correct veralgemeniseert, verliest geloofwaardigheid. De sociaal-culturele achtergrond speelt wel degelijk een rol in gedrag en als we dat expliciet maken, kunnen we ook werken aan oplossingen. Als gemeente, politie en justitie, maar ook in overleg met Marokkaanse zelforganisaties, ouders en andere betrokkenen. We zullen een apart project aanpak Marokkaanse probleemjongeren starten. Dat deed Nijmegen eerder met Antilliaanse probleemjongeren, die we ook met naam en toenaam benoemden. Daar hoor ik niemand over.

Het debat in de Tweede Kamer over Marokkaanse jongeren in Gouda, Amsterdam en elders leverde overigens betrekkelijk weinig bruikbaars op. Ik zit niet te wachten op het leger in onze wijken (PVV) of vliegende brigades van specialisten die het bestuur komen overnemen als er iets in een van onze wijken gebeurt (VVD). Overtrokken reacties. Minister Ter Horst wil met de burgemeesters van de betrokken steden om de tafel gaan zitten. Dat kan nooit kwaad, maar ik verwacht daar niet veel van. Guusje heeft de neiging alleen maar te denken in termen van meer bevoegdheden voor burgemeesters om alle sociale problemen van ons land op te lossen. Helaas werkt het zo niet.

De maatregelen die ik heb genomen zijn gepast gelet op de ernst van de feiten. De komende weken geldt een verblijfsverbod tussen 18 en 08 uur voor de betrokken groep. De jongeren kregen allemaal een brief thuis of ter plekke uitgereikt. Er wordt stevig opgetreden als ze het verbod overtreden. Ook nemen we fysieke maatregelen om beter toezicht en controle te kunnen uitoefenen en potentiële daders uit de anonimiteit te halen, onder meer door mobiel cameratoezicht.

Mijn week werd verder nogal beïnvloed door persoonlijke omstandigheden. De oudste broer van Machteld lag in kritieke toestand in een Gronings ziekenhuis, vanzelfsprekend heb ik woensdag mijn werk onderbroken om daar te zijn. Gelukkig gaat het nu iets beter na nieuw operatief ingrijpen. Voor de uitvaart en begrafenis van oud-raadslid Rob Bloem donderdagmiddag keerde ik terug naar Nijmegen. Op verzoek van Rob zelf - al een half jaar geleden was hij bezig met zijn begrafenis - hield ik een in memoriam aan het einde van de kerkdienst in de Cenakelkerk van de Heilig Landstichting. Een mooie dienst en een sobere plechtigheid op de begraafplaats in Beek op een prachtige nazomerdag. Er was grote belangstelling, Rob wordt door velen herdacht.

Verder werd er deze week natuurlijk ook nog gewoon gewerkt. Ik sprak vanzelfsprekend met politie en veiligheidsadviseurs over de problemen in de Meijhorst, bezocht het winkelcentrum en omgeving en sprak met winkeliersvoorzitter Nico de Boer en andere betrokkenen. Interviews hield ik zoveel mogelijk af, publicitaire overkill doet Nijmegen geen goed en lost bovendien het probleem niet op.

Ik ontving samen met sportwethouder Paul Depla de twee Nijmeegse paralympiërs Burgemeester De Graaf en wethouder Depla ontvangen op 22 september 2008 de Nijmeegse deelnemers aan de Paralympics 2008 die in Beijing actief waren, sprak samen met het college met vertegenwoordigers van de Nijmeegse ondernemersverenigingen (Industriële Kring Nijmegen, VNO-NCW, Kamer van Koophandel, MKB-Nijmegen) en werd door onderzoekers namens de Raad voor Openbaar Bestuur en het ministerie van Binnenlandse Zaken ondervraagd over de verschillen tussen de besturing van het rijk en de gemeente (conclusie: het rijk kan heel wat leren van de gemeente).

Op dinsdagavond was ik in het kader van mijn actie ‘Eten in de wijk’ te gast bij mevrouw Amal Karam, Palestijnse journaliste van oorsprong, politiek vluchtelinge uit noodzaak, geïntegreerde betrokken Nijmeegse burger door ontwikkeling en doorzettingsvermogen en prima gastvrouw van nature. Zij had een mooi gezelschap aan haar tafel genood: een Franse en een Armeense buurvrouw en haar Hollandse vriend. Het gesprek bleef dan ook niet tot Nijmegen beperkt.

Vrijdag bracht ik een werkbezoek aan onze eigen directie Stadsbedrijven, Burgemeester De Graaf bezoekt op 26 september de directie stadsbedrijven aan de Nieuwe Dukenburgeseweg waar nagenoeg alle uitvoering van de gemeente onder ressorteert, van ICT-beheer tot sportservice, van begeleiding bouwprojecten tot telefooncentrales. Het zijn de laatste werkdagen van directeur Ward Verkuylen en hij laat met kennelijke en terechte trots zien wat hij achterlaat voor zijn opvolger. Dezelfde vrijdag overlegde ik ook samen met medewerker Berrie Schattenberg met Tineke Lodders en Ronald van der Hijden van het Landelijke Stedenberaad Nicaragua over onze stedenband met Masaya en de samenwerking met andere Nederlandse gemeenten op dit vlak.

Ten slotte vroegen ook landelijke ontwikkelingen in het veiligheidsbeleid tijd en aandacht. Hoge ambtenaren van Binnenlandse Zaken kwamen daar in Nijmegen over praten. Ook woonde ik in het Johan de Witthuis in Den Haag een tafelgesprek over politie en veiligheidsregio’s bij met de collegae Job Cohen, Jozias van Aartsen en Annemarie Jorritsma, minister Guusje ter Horst en directeur-generaal Veiligheid Dick Schoof en zijn plaatsvervanger Gert Jan Bos. Dit najaar moet er in Den Haag worden besloten over de toekomst van het politiebestel en over het wetsvoorstel over de veiligheidsregio’s.