Dames en heren,
Het is weer Vierdaagse-dinsdag, de lopers hebben hun eerste dag er op zitten, de feestgangers maken zich op voor de vierde achtereenvolgende avond vol muziek en jolijt (en drank en wat regen), het vuurwerk staat klaar om ontstoken te worden en u bent traditioneel de gast van de stad Nijmegen voor een diner op dit mooie schip ‘Jules Verne’. Voor de meeste van u vormt dit dinsdagdiner met vuurwerk toe ook een vaste traditie, voor een enkeling is het de eerste keer, laat ’t in ieder geval niet de laatste keer zijn.
A special word of welcome of course to the American ambassador in the Netherlands, Fay Hartog Levin and her husband Daniel. Wonderful to have you in our midst this evening. I am sure you will enjoy once again the hospitality of the city your father and grandparents knew so well. They must have seen the walkers go by in the early days of the Four Day Marches, which were organized for the very first time in Nijmegen in 1925. Perhaps even one of your ancestors actually marched himself.
Let me also welcome all our other international guests, bienvenue madames et messieurs, herzlich wilkommen meine Damen und Herren, besonders auch die gute Freunden und Nachbarn aus unsere Euregio.
Dames en heren,
Elke stad en elke regio presenteert zich in deze tijden als uniek, onderscheidend, buitengewoon speciaal, een paradijs op aarde. Er gaat niets boven de ene stad, je vindt het in de andere, het leeft in weer een derde en je wordt verrast in de volgende. Allemaal op zoek naar het onderscheidende dat toeristen trekt, ondernemers laat komen èn blijven en nieuwe inwoners aaan zich bindt.
Ik vrees dat Nijmegen daarop geen uitzondering vormt. Ondanks de wijsheid van een oud joods gezegde dat luidt: maak jezelf niet zo groot want je bent niet zo klein, hebben ook wij de neiging om de verdiensten van onze prachtige stad flink op te poetsen. We zouden kunnen zeggen: de oudste stad van het land, de stad met de mooiste omgeving, de kennisstad waar Nobelprijzen worden gewonnen, de stad van de internationale Vrede van Nijmegen, de stad van de grote Middeleeeuwse kunstenaars, van Mariken, van de oorlogsgeschiedenis, van Karel de Grote, van de popcultuur, van schrijvers als Anton van Duinkerken, Godfried Bomans, A.F.Th. van der Heyden, Frans Kellendonk, Frans Kusters, Thomas Verbogt. Ik kan zo nog wel even doorgaan en dat is natuurlijk ook eigenlijk de bedoeling. Een eindeloze hoeveelheid loftuitingen en onderscheidende kenmerken, vandaar dat wij als motto voeren Altijd Nijmegen.
Maar de werkelijkheid is natuurlijk dat Nijmegen in de allereerste plaats haar bekendheid en onderscheidend profiel te danken heeft aan, heel simpel, al die mensen die in Nederland en ver daarbuiten wel van een wandelingetje houden en dat op zijn tijd in deze buurt plegen te doen.
Dat sportief wandeltochtje, ooit als een militaire excercitie begonnen, is in de loop van de decennia een beetje uit de hand gelopen en heet nu officieel The Walk of the World. En inderdaad, all over the world is de Vierdaagse bekend geworden, the Nijmegen 4 Day Marches. Van een paar honderd wandelaars, werden het er een paar duizend en nu al sinds jaar en dag zijn die gelimiteerd tot max 45 000, omdat het anders niet meer leuk lopen is. Dat is op zichzelf al een indrukwekkend aantal mensen, maar het 15-voudige, zo rond de 700.000 mensen, komt die voetgangers toejuichen langs de route en op de laatste kilometers op de Via Gladiola.
Ik zou zeggen, dat is al meer dan genoeg om te spreken van een onderscheidend en profilerend evenement waar een stad trots op mag zijn, ik ken een paar collega-burgemeesters die zo zouden willen ruilen.
Maar er is vanzelfsprekend nog meer. Die wandelaars en die honderdduizenden toeschouwers mogen best een beetje vermaakt worden, dat is ook niet gek voor de kassa van de Nijmeegse middenstand, dat vonden enkele ruimdenkende ondernemers ruim 40 jaar geleden. Zij organiseerden voorzichtig de eerste feestjes in de binnenstad en dat is uitgegroeid tot het grootste meerdaagse publieke evenement van Europa, de Vierdaagse-feesten met tussen de één en anderhalf miljoen bezoekers, meer dan 2000 artiesten op tientallen podia en muziek in alle stijlen en smaken. Ook dat is dus een beetje uit de hand gelopen.
Ik heb ze als jongen zien ontstaan, die feesten, ik heb er als student van genoten. Zo zeer zelfs dat ik in die tijd het zelf eerder over de Avond- en Nachtvierdaagse had dan over de wandeltocht, kwestie van prioriteit. Ik heb de Vierdaagse dan ook nooit zelf gelopen, ik biecht het hier maar op, ik hield te veel van de feesten…
En u begrijpt, als burgemeester van mijn prachtige stad, heb ik elk jaar opnieuw een goed excuus om niet zelf de wandelschoenen aan te doen: de veiligheid, de ontvangsten, de representatie. Het is ook een kwestie van delegeren natuurlijk, dus ook dit jaar doen twee wethouders namens het gehele Nijmeegse college mee, wij moedigen ze aan en lijden met ze mee! Mijn bewondering voor de echte lopers kent vanzelfsprekend geen grenzen.
En ik beken u, de enige spierpijn die ik zelf deze week oploop is die in mijn nek van het naar boven kijken hoe de weergoden zich gedragen en natuurlijk vrijdag als ik duizenden handen heb geschud van al die lopers die hun kruisje hebben verdiend.
Dames en heren,
De Vierdaagse is een schitterend Nijmeegs feest, het zit in onze genen en verenigt iedereen. Wie in de binnenstad woont en niet tegen een beetje feestgedruis kan, zit nu in Zuid-Frankrijk, maar dat zijn er niet veel. Zo lang ik mijn stad ken, weet ik niet anders dan dat de Nijmegenaren leven in het ritme van de Vierdaagse: vóór de Vierdaagse werken we, tijdens de Vierdaagse lopen of feesten we en beiden tegelijk, nà de Vierdaagse doen we even helemaal niets. Het is een beetje ons eigen carnaval zou je kunnen zeggen, ook met kruisjes na afloop maar zonder de as op ons hoofd.
Het is mooi dat ik hier vanavond velen van buiten Nijmegen als gast mag begroeten, voelt u zich vanavond ook een beetje Nijmegenaar in het hart (Nimwegenaor in mien hert) en geniet van het gezelschap, het vuurwerk en de nacht als u daarna nog het vertier in wilt.
En van het diner natuurlijk. Soms staat er tussen de gerechten door een spreker als een soort tussendoortje gepland. Vanavond is dat natuurlijk anders. Vanavond staan de fraaie en lekkere gerechten gegroepeerd rondom een spreker die wat mij betreft de kern van het menu vormt.
Ik zal hem later introduceren.
Ik wens u een leuke avond in goed gezelschap en hef graag met u het glas op Nijmegen en onze onvolprezen Vierdaagse!