25 tot en met 31 augustus

Het is duidelijk dat de Nijmeegse politiek weer wakker is geworden uit de zomerslaap. Het regent als een voorbode voor de herfst schriftelijke vragen van gemeenteraadsleden aan het college, sommige daarvan zijn wel erg gedetailleerd. De raad heeft er zin in.
Dat blijkt nog niet helemaal tijdens de eerste raadsvergadering want die kan ik in een absoluut record na precies 7 minuten weer sluiten. Geen mondelinge vragen, geen zogenoemde debatstukken, alles afgehamerd of doorgeschoven naar een volgende politieke avond. In de zogenoemde Kamers (vroeger commissievergaderingen) zijn wel tal van onderwerpen behandeld. Zo spraken wethouder Van Hooft en ik een uur met raadsleden over de aanpak van veelplegers en het integraal veiligheidsbeleid van de gemeente. Een enkel raadslid meende dat we toch alles al een keer eerder hadden besproken omdat we een tijdje geleden het politiebeleid aan de orde hebben gehad? Maar veiligheidszorg is gelukkig veel meer dan alleen politie, de gemeente heeft eigen instrumenten en mensen (bureau toezicht, wijkmanagers) om samen met politie en justitie bij te dragen aan veilige buurten.

Ik erger mij deze week aan krantenstukjes over wethouder Paul Depla. Paul is een voortreffelijke Nijmeegse bestuurder met grote verdiensten en een lange staat van dienst. Voor sommigen kennelijk nu té lang en dus wordt er aan de poten van zijn stoel gezaagd.

Wat heeft het voor zin om dit anderhalf jaar voor de verkiezingen te doen? Grote mensen spreken over idealen en ideeën, anderen over andere mensen, aldus een Chinese wijsheid.

Het CDA is overigens ook al vroeg bezig met de politieke toekomst na 2009. Maar dat is begrijpelijk nu fractievoorzitter en voormalig lijsttrekker Rob Bloem zijn afscheid uit de politiek heeft moeten aankondigen vanwege zijn ernstige ziekte. De lokale afdeling wijst het jonge raadslid Chantal Teunissen als toekomstige lijsttrekker aan, de fractie kiest volgende week een nieuwe voorzitter. Chantal is zeker een politiek talent. Ze doet me enigszins denken aan de jonge generatie Kamerleden in Den Haag zoals Mirjam Sterk en Nicoline van Vroonhoven. De CDA-babes worden die genoemd, maar dat doet onrecht aan hun kwaliteiten.

Ik voer deze week weer veel interne overleggen over onderwerpen die tot mijn burgemeesterlijke taken behoren, zoals handhaving, veiligheid, politie, citymarketing, representatie, communicatie, burgerzaken en de raadsagenda. Maandagavond zitten ook de fractievoorzitters weer aan mijn tafel in het zg. seniorenoverleg, dat gebeurt zo eens in de anderhalve maand.

Interessante momenten deze week zijn onder meer een bezoek van prof. Johan Hemels en een actie tegen fietsendiefstal op Plein 44. Prof Hemels is hoogleraar massacommunicatie in Amsterdam maar ook Nijmegenaar en heeft een mooi boek geschreven over Titus Brandsma en de journalistiek. Hij is zo aardig om mij een exemplaar te komen overhandigen. De actie tegen fietsendiefstal maakt onderdeel uit van een landelijke campagne. Nijmegen heeft inmiddels een eigen AFAC (algemene fietsenafhandelcentrale). Ik overhandig het eerste opkopersregister aan een Nijmeegse rijwielhandelaar. Dat register voorkomt dat dieven en helers al te gemakkelijk van hun gejatte fietsen afkomen.

Deze week ook de nodige afspraken in het kader van veiligheid en politie. In Arnhem overleg ik met de hoofdofficier van justitie en de korpschef van onze politie Gelderland-Zuid over onder meer het Veiligheidshuis Nijmegen. De financiering daarvan kent nogal wat haken en ogen. Met korpschef Henk van Zwam praat ik ook apart over allerhande beheersaangelegenheden. Donderdagmiddag 28 augustus komt in den Haag onder mijn voorzitterschap de Stuurgroep Bovenregionale Politiesamenwerking voor de laatste maal bijeen. Samen met mijn collega van Venlo, procureur-generaal Bolhaar, de korpschefs van Groningen, Brabant-Noord en Kennemerland en adviseurs van het Nederlands Politie Instituut en Twijnstra Gudde leg ik de laatste hand aan ons rapport dat de vraag moet beantwoorden hoe goed de korpsen met elkaar samenwerken en hoe dat ik de toekomst het beste kan worden georganiseerd. Het gaat om zaken als bovenregionale recherche, gemeenschappelijke inkoop en samen een afdeling forensische opsporing organiseren. De ministers van Binnenlandse Zaken en Justitie willen inzicht hebben voordat zij beslissen of zij de huidige politieorganisatie zo laten als die is.

Zondag 31 augustus ben ik deelgenoot van twee heuglijke gebeurtenissen. De jaarlijkse optocht in het kader van het Gebroeders Van Limburgfestival schrijdt in een stevige zomerzon van Waag naar Valkhof en terug. De prachtige kostuums zijn vaak zwaar van stof, dus er wordt heel wat afgezucht en getranspireerd. Maar wat een pracht en wat een inzet van al die vrijwilligers. Een groot succes. Hetzelfde kan worden gezegd worden van de huldiging van roeister Piek van Rumpt in de Villa Van Schaeck. Daar was het binnen – met de deuren dicht voor de geluidsoverlast – wel stervensheet. Piek was dat gewend in Beijing, ik niet. De hele Holland Vrouwen Acht krijgt leuke cadeautjes, Piek wordt erelid en ik bied Phocas een fust bier aan om af te koelen.

18 tot en met 24 augustus

Weer aan de slag na een paar weken uitrusten in Normandië en nog wat in- en opruimen in ons Nijmeegse huis. Het voelt al helemaal thuis en Machteld en ik genieten van de sfeervolle kamers, het karakteristieke glas-in-lood (paars, ik had het niet zelf kunnen verzinnen) en de heerlijke tuin. Deze week is onze zoon Tobias er nog om vervolgens voor drie maanden naar Madrid te vertrekken.
Een merkwaardige politieke deconfiture beleefde Wijnand Duyvendak. Ik kan niet zeggen dat ik vriendschappelijke gevoelens voor dit Kamerlid had. Altijd wat moreel superieur en denigrerend in zijn betoogtrant. De debatten met hem vormen geen vreugdevolle herinneringen. Maar ik voel nu geen ‘Schadefreude’. Integendeel, ik erger mij aan het gemak waarmee wordt geoordeeld met de maatstaven van nu over de emoties van toen. Vanzelfsprekend zat Duyvendak fout door in 1985 in te breken in een ministerie en nog fouter door personalia van ambtenaren te publiceren met de oproep hun rust te verstoren. Maar is dat reden om bijna 25 jaar later zijn politieke hoofd te eisen en een nieuwe heksenjacht te openen op de actievoerders van ooit? Kan iemand niet gewoon ouder en wijzer (en democratischer) zijn geworden? Het doet me denken aan hoe Frits Bolkestein vijftien jaar geleden verantwoording eiste van alle voormalige communisten en fellow-travellers. Dat had ook iets verongelijkts. Moeten zo meteen alle faculteitsbezetters, krakers en stenengooiers van toen op het politieke schavot? Kan Rita Verdonk eigenlijk nog wel door of zijn we niet zo trots op haar bijdrage aan de Piersonrellen van 1981? Enfin, laten we hopen dat dit zomerhypje geen vervolg krijgt. Zo belangrijk was Wijnand nu ook weer niet.

Het was een relatief rustige week. Het college kwam voor de eerste keer weer in bijna volledige samenstelling bijeen, maar de agenda was nog mager. We stomen op naar de besluitvorming over de begroting van 2009 en die is noch voor het college noch voor de gemeenteraad een eenvoudige klus. Links en rechts pols ik eens hoe de coalitievlaggen er bij hangen. Er valt nog wel het een en ander te doen. Ik geloof dat alle raadsleden weer terug zijn van vakantie. Met de meesten gaat het goed, maar ik hoor ook dat de zieke CDA-fractievoorzitter Rob Bloem het erg zwaar heeft.

In deze post-vakantieweek tref ik de nodige buitenlandse gasten. Zo’n 150 internationale studenten die zich een semester, een jaar of zelfs een hele studietijd aan Nijmeegse wijsheid komen laven, spreek ik in onze Schepenhal toe. Ik zie ze graag slagen hier, ze vormen daarna een onmisbare schakel in het Nijmeegse netwerk en zijn later de beste ambassadeurs van onze stad. Zo hoor ik van studenten dat zij naar Nijmegen zijn gekomen omdat het oudere vrienden en familie eerder zo goed bevallen was.

Ietsje jonger zijn de scholieren uit Higashimatsuyama, de Japanse stad op zo’n honderd kilometer van Tokyo, die hier in het kader van een uitwisselingsprogramma van het Dominicuscollege zijn. Ik spreek ze met behulp van een vriendelijke tolk toe en geef ze allemaal een Altijd Nijmegen t-shirt. De begeleidende ambtenaren zijn een en al buigende voorkomendheid, dat wordt nog wat als ik in november de wandelmarsen in Higashimatsuyama bezoek.

Uit een heel andere richting komt mijn Nicaraguaanse collega Orlando Noguera, de burgemeester van Masaya. Nijmegen heeft al meer dan twintig jaar een stedenband met Masaya, en Noguera is hier in het kader van de succesvolle samenwerking om in Masaya ‘wastemanagement’ (met name van vaste afvalstoffen) van de grond te krijgen. Het zal zijn laatste bezoek zijn, want eind dit jaar zijn er burgemeestersverkiezingen (daar wel) en hij is aan het einde gekomen van zijn wettelijke twee termijnen.

Een heel elftal buitenlandse gasten speelt dinsdagavond in het Goffert-stadion. Espagnol tegen NEC. Het blijft een tamme wedstrijd zonder hoogtepunten. NEC maakt shirtreclame voor Curacao. Ik spreek bij gelegenheid van de wedstrijd veel Antillianen, waaronder de voorzitter van Solaan, Attilio Leer en Gevolmachtigd Minister Paul Comenencia. Dat zijn vanzelfsprekend geen buitenlanders maar rijksgenoten. Zij brengen mij wel in een beetje Caribische stemming.

Buitenlandse gasten waren er ook bij de opening van de tweede grote Romeinse tentoonstelling in korte tijd in Museum Het Valkhof. Dit keer staan luxe en decadentie aan de Romeinse goudkust (de golf van Napels) in de spotlights. De Italiaanse ambassadeur en zijn van oorsprong Noorse vrouw zijn eregasten, net als staatssecretaris van Europese Zaken Frans Timmermans, die het internationaal cultuurbeleid in zijn portefeuille heeft en een stuk of zeven talen vloeiend spreekt, waaronder het Italiaans. Opnieuw een verbluffende expositie met onvoorstelbaar mooie topstukken uit het Nationaal Archeologisch Museum van Napels. Eerst Napels zien en dan sterven, zeggen ze, maar dan toch even via Nijmegen. Vorig jaar 120.000 bezoekers voor Herculaneum, nu nog meer?

Binnenlandse bezoekers kwamen ook langs. Zo at ik een broodje op mijn kamer met topman Roel van Neerbos van Heinz/Honig en hetzelfde deed ik met de directeur van het Stimuleringsfonds huisvesting Nederlandse gemeenten Elly van Sluis. Met de directeur van onze Veiligheidsregio Marijke van Veen at ik ergens in de stad. In alle drie de gevallen waren de gesprekken zo nuttig en intensief dat ik niet meer weet wat ik precies heb gegeten. Andere bezoekers waren onder andere de secretaris van de commissie Overlast Jaarwisseling Joost Bruinsma en collega Jan Hoekema van Wassenaar. De laatste is een oude vriend met wie ik de nodige ervaringen in het burgemeestersvak uitwissel. Vrijdag is hij een middagje op ‘werkbezoek’ en maakt onder meer een overleg met de afdeling Veiligheid mee en de opening van de tentoonstelling in Museum Het Valkhof. De twee gemeenten zijn in grootte en karakter zeer verschillend maar je steekt altijd wat van elkaar op.

De week kende verder nog enkele gesprekken in Den Haag, onder meer met de directeuren Politie & Veiligheidsregio’s en Bestuur & Veiligheid van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Ik was ook bij het afscheid van regeringswoordvoerder Gerard van der Wulp en verder sprak ik met de bestuurskundige prof Jouke de Vries ter voorbereiding van de burgemeesterslezing die hij in september moet houden. Boeiend om te reflecteren op de ontwikkeling van het burgemeesterschap en de steeds groter wordende verschillen. Burgemeesters van grote steden die ook korpsbeheerder en voorzitter van een veiligheidsregio zijn, lijken een apart soort categorie te gaan vormen, zeker nu de veiligheidszorg steeds meer nationaal overleg vergt.

Er was ten slotte ook nog tijd voor leuke dingen deze week. Behalve eten met diverse vrienden doel ik op de expositie van mooie foto’s van oude, rijke of vergane deuren uit de hele wereld die collega Liesbeth Tuijnman van Overbetuwe maakte tijdens vakanties. Ik mocht die tentoonstelling in lunchcafé Blixem op de Groesbeekseweg zaterdagmiddag openen. Liesbeth heeft een talentvol oog. Diezelfde middag dronk ik in restaurant Vivaldi’s aan de Waalkade een goed glas op het huwelijk van GroenLinks-raadslid Miesjel Spruyt. Zondag liep ik samen met wethouder Paul Depla een uurtje over het Kopse Plateau waar onder leiding van Paul van der Heijden het Romeinenfestival zijn tweede dag beleefde. Heerlijk om de kennis over de Romeinen van Oppium Batavorum en Ulpia Noviomagus weer een beetje op te halen. De Romeinse wijn, vol met kruiden en honing smaakte niet slecht.