donderdag 29 mei 2008

29 mei

’s Ochtends eerst naar het Triavium waar een interessante bijeenkomst plaatsvindt over de economische samenwerking in de grensregio’s. Nederlandse en Duitse ondernemers en beleidsmakers buigen zich over de mogelijkheden. De openingshandeling bestaat uit een interview dat de nieuwe directeur van het ROC Nijmegen, Hanneke Berben mij afneemt. Ik spreek natuurlijk over het belang van goede beroepsopleidingen aan beide zijden van de grens en over het nut van de EU-regio’s, die nog ter weinig bekend zijn.

Terug op het stadhuis word ik samen met directeur Elly van Sluis van SVn (Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten) geïnterviewd door het Financieel Dagblad over de mogelijkheden die zg. revolverende leningen kunnen bieden voor de wijkaanpak van minister Vogelaar en over de zeer succesvolle startersleningen die door SVn worden verzorgd in opdracht van gemeenten, meerdere provincies en het ministerie van VROM. SVn is nog betrekkelijk onbekend bij een groter publiek, al zijn inmiddels 270 (van de 443) gemeenten deelnemer.

Rond het middaguur ga ik op bezoek bij de ernstige zieke CDA-fractievoorzitter Rob Bloem en zijn vrouw Caroline. Rob voelt zich gegeven de omstandigheden redelijk en heeft nog een chemokuur voor de boeg. Ik heb bewondering voor de openheid waarmee hij en Caroline over de ziekte en het lot praten. Het is goed om ze te zien.

In de middag vindt de zg. gezagsdriehoek plaats, het vaste overleg over politiezaken in het Nijmeegse met officier van justitie Ellis van Dusschoten en districtschef Aart Garssen. Op de agenda staat onder meer het alcoholbeleid in het Goffert-stadion. Op advies van het Veiligheidsoverleg NEC zullen wij goede afspraken maken met de verantwoordelijke voetbalbestuurders om een (evenementen-)biertje tijdens niet-risicowedstrijden op de tribune toe te staan. Als de supporters zich niet kunnen beheersen, is het natuurlijk gelijk afgelopen.

Vanmiddag neem ik ook het eerste exemplaar van het universiteitsblad VOX in ontvangst. In deze lustrum-editie fungeer ik als gasthoofdredacteur. De redactie heeft er een mooi nummer van gemaakt, waarin ook ruimte is voor sweet memories of the seventies.

woensdag 28 mei 2008

28 mei

Vanochtend komt de buitengewoon vriendelijke Belg Jo Sanders langs. Hij adviseert de Brusselse autoriteiten rond politiehervormingen en is door een gemeenschappelijke vriend op mijn pad gestuurd om iets meer te horen over hoe die hervormingen in Nederland hun beslag hebben gekregen. Ik was daar begin jaren ’90 nauw bij betrokken. Als dank voor een uurtje in mijn geheugen graven, krijg ik gedichten van Hugo Claus cadeau.

De rest van de ochtend stukken en telefoontjes en overleggen met zowel Berna als Marjo. Daarna rijd ik naar Den Haag voor de vergadering van de jury van de Anne Vondelingprijs voor politieke journalistiek. We komen in de Tweede Kamer bijeen. De aanwezige juryleden komen er niet in één ronde uit en besluiten volgende week telefonisch verder te overleggen. Eén ding is zeker: de kwaliteit van de inzendingen van dit jaar is groot.

Door de files worstel ik mij terug naar Nijmegen om op tijd als gastheer te kunnen optreden bij het alumni-diner dat het stadsbestuur samen met de universiteitstop aanbiedt. Een keur van interessante mensen die in de politiek, het bedrijfsleven, de cultuur en de wetenschap hun sporen hebben verdiend èn achtergelaten, zit vanavond aan. Kamerleden, oud-bewindslieden, schrijvers en publicisten, leden van de Hoge Raad en de Raad van State, magistraten, top-wetenschappers, captains of industry en zelfs een heuse striptekenaar, allemaal hebben ze vijf of meer jaren in Nijmegen gewoond en gestudeerd. Een mooi gezelschap dat vanavond wordt toegesproken door oud-studentenleider Paul Scheffer en toegezongen door longarts in opleiding Roline de Boer. Een fraai Nijmeegs netwerk dat we moeten koesteren. De alumni zelf stellen de uitnodiging zeer op prijs. Voor herhaling vatbaar, ook overigens omdat de organisatie perfect verloopt en de catering voortreffelijk is.

 alumnidiner op 28 mei Burgemeester De Graaf bij het alumnidiner

dinsdag 27 mei 2008

26 en 27 mei

Maandag heb ik weer eens een lange vergaderdag op mijn werkkamer. Alle mogelijke onderwerpen komen op zo’n dag langs, van citymarketing tot de regionale brandweerzorg en van communicatie tot preventieprojecten. Ik voel me op zo’n dag net de huisarts die een reeks van patiënten ziet langskomen en elke keer weer een nieuwe klacht moet zien te diagnosticeren.

Eind van de middag komt Henk Kamp voor een kopje thee langs. Er bestaan niet veel onderwerpen waarover Henk en ik het politiek eens zijn en dan druk ik mij nog gematigd uit. We zouden ook niet samen in één politieke partij kunnen zitten al voelen we ons allebei liberaal. Hij is voor mij gewoon te rechts en ik ben voor hem een linkse jongen (hoewel dat naar Nijmeegse maatstaven natuurlijk relatief is). Ondanks de politieke verschillen kunnen we echter prima persoonlijk opschieten, dat was al zo toen we beiden in 1994 Kamerlid werden. We kletsen onder meer over de barre tijden voor zijn partij. Als ervaringsdeskundige weet ik er van mee te praten.

Aan het begin van de avond komen de fractievoorzitters van de raad op mijn kamer voor het zg. seniorenoverleg. We maken enkele nieuwe afspraken over de orde van raadsvergaderingen en de spreektijden. Dat laatste blijft natuurlijk een heikel onderwerp waar vooral de kleine fracties kritisch over zijn.

Dinsdag de wekelijkse collegevergadering waar in een weblog eigenlijk weinig over valt te vertellen. Het is oud nieuws om de agendapunten te behandelen want die staan meestal de volgende dag al in de krant.
Het college bezoekt vanmiddag collectief de Voorstenkamp en Gildekamp in Lindenholt. Vanzelfsprekend komen parkeerproblemen, leefbaarheid en veiligheid als belangrijke gespreksonderwerpen met bewoners langs. Ook worden we uitvoerig bijgelicht over de samenwerking tussen de verschillende scholen voor regulier en speciaal onderwijs.

vrijdag 23 mei 2008

23 mei

Deze week heb ik helaas wel erg veel verplichtingen buiten de stad. Ook vandaag ben ik in Den Haag, dit maal voor een bijeenkomst met tal van deskundigen en politieautoriteiten over de toekomst van de bovenregionale politiesamenwerking. Als korpsbeheerder van Gelderland-Zuid ben ik voorzitter van de Stuurgroep die aanbevelingen aan het korpsbeheerdersberaad en de beide politieministers moet doen over dit onderwerp aan de hand van een inventariserend onderzoek dat is uitgevoerd door Twijnstra Gudde. In de loop van de middag vergader ik ook nog met de Eerste en Tweede Kamerleden Rosenthal, Kalma en Van Haersma Buma die samen met mij en de Nijmeegse historicus Hardy Beekelaar het bestuur van de stichting Parlementaire Geschiedenis vormen, vanzelfsprekend is ook directeur Carla van Baalen aanwezig. Tot slot van de dag heb ik een gesprek met ambtenaren van het ministerie van Binnenlandse Zaken die in opdracht van de minister onderzoek doen naar de ontwikkeling van de bevoegdheden en taken van de burgemeesters op het vlak van veiligheidszorg. Ik ben daar nogal kritisch over. Het moet niet zo worden dat, zoals een krant eerder schreef, aan de ambtsketen voortaan een sheriffster hangt. Een burgemeester vermag misschien veel, maar niet alles.

donderdag 22 mei 2008

21 en 22 mei

Woensdagochtend ben ik in Nijmegen en heb ik kans om te overleggen met districtschef Aart Garssen en hoofd Veiligheid Erik Boelaars over diverse politiezaken in het Nijmeegse. De rest van de dag en ook de hele donderdag gaat op aan de visitatie van de regiopolitie Flevoland. Woensdag ben ik in Emmeloord, donderdag in Lelystad. Het kost erg veel tijd maar ik kan daar niet onder uit. Enkele jaren geleden is afgesproken dat elk politiekorps wordt gevisiteerd (op kwaliteit beoordeeld) door een commissie van deskundigen uit andere regio’s onder voorzitterschap van een korpsbeheerder van een ander korps. Ik moet dus ook een keer aan de bak, net zoals een half jaar geleden een andere commissie ons eigen korps heeft doorgelicht. Vervelend om deze twee dagen kwijt te zijn, zeker nu ik daardoor ook een raadsvergadering moet missen, maar het is niet anders. Het brengt gelukkig ook iets op, namelijk inzicht hoe een ander korps functioneert en daar neem je altijd iets van mee.

Samen met de korpschef van de politie Drenthe, de plaatsvervangend korpschefs van Zeeland en Kennemerland, de hoofdofficier van Gooi en Vechtstreek, een hoogleraar bedrijfskunde aan de Universiteit van Twente en medewerkers van het kwaliteitsbureau Nederlandse politie, worstel ik mij door grote stapels informatie en spreek ik in deze dagen met veel mensen over de politie Flevoland, van de burgemeesters van Lelystad en Almere tot raadsleden uit Dronten en Lelystad en van de korpschef tot de jeugdagent. Aan het einde van de tweede dag, donderdagmiddag, vat ik onze conclusies ten overstaan van de driehoek van Flevoland samen. Het kost veel energie maar het is een nuttige exercitie. Ik heb wel soms de indruk dat de regionale en landelijke verantwoordelijkheden als korpsbeheerder en voorzitter veiligheidsregio die voortvloeien uit mijn burgemeesterschap van Nijmegen langzamerhand een halve 2de baan er bij vormen.

dinsdag 20 mei 2008

20 mei

De ochtend begint met een gesprekje met gemeentesecretaris Pier Eringa. Daarna vindt de wekelijkse collegevergadering plaats. We ronden de Perspectiefnota af, die vrijdag aan de raad wordt verstuurd. Ook komend begrotingsjaar wil het college nog veel ambities verwezenlijken. De financiële ruimte is beperkt, maar wordt goed ingezet om een Ongedeelde stad mogelijk te maken. Ook voor mijn eigen portefeuille is er ruimte voor vernieuwing en verdieping, bv. in de sfeer van veiligheid (het Veiligheidshuis) en de stadspromotie.

In de loop van de middag brengt het college een werkbezoek aan het NIM, de Nijmeegse instelling voor maatschappelijk werk. We worden interactief betrokken bij de vele werkzaamheden van het NIM en beantwoorden ‘wondervragen’ over de toekomst van het NIM.

Aan het begin van de avond eet ik een hapje met de burgemeesters van Tiel en Wijchen, na Nijmegen de grootste gemeenten in onze veiligheidsregio. Onderwerp van gesprek is de verdere ontwikkeling van de veiligheidsregio en de mogelijke regionalisering van de brandweerzorg. Op 5 juni a.s. praten we er met alle burgemeesters zelfs een hele dag over.

Tussen de bedrijven door heb ik de kans om nog even de delegatie uit Brussel te begroeten die zich op de hoogte komt stellen van de wijze waarop de politie hier aan toezicht doet, bijvoorbeeld via zogenoemde ‘bikers’.

Ik ben vervolgens op tijd in de Vereeniging om voor het begin van de voorstelling De Ontmoeting even de hand van Frank Boeyen te schudden. Ooit zaten we samen op dezelfde middelbare school, we schelen een jaar. Ik herinner me voordrachtsavondjes waar we beiden optraden. Voor hem vormde dat het begin van een carrière, voor mij het einde ervan. Fantastisch dat nu een keur van artiesten nummers van Frank in buitenlandse talen vertolken, tot en met het Arabisch toe. Een mooie cd is het resultaat en de opbrengst komt ten goede aan de bestrijding van kinderkanker. Met een toespraakje voor een volle zaal open ik de avond.

Ik kan helaas niet de hele voorstelling bij wonen, want een andere kunstsector vraagt vanavond ook aandacht. In het kader van de lustrumeditie van het universiteitsblad Vox, komen de meest spraakmakende leden van het literair gezelschap De Vereniging weer bijeen in café Groenewoud aan de Groesbeekseweg. In de tweede helft van de jaren zeventig mocht ik daar als jong student en poëzieliefhebber bij aanschuiven. Met gepaste eerbied luisterde ik naar het talent van de oudere beginnende schrijvers Frans Kusters en Thomas Verbogt en de neerlandici Nop Maas, Joep Jaspers en Anthon Fasel. Frans, Thomas en Anthon zijn vanavond teruggekeerd op de lieu de memoire. Een redactrice van Vox heeft de pen in de aanslag en we halen vrijmoedig herinneringen op. Een paar mooie uren.

maandag 19 mei 2008

Toespraak: Presentatie Van Agt, biografie. Tour de force. 19 mei 2008, Catshuis

Het kan natuurlijk geen toeval zijn geweest dat de allerlaatste beleidsdaad van het allerlaatste kabinet-Van Agt in het najaar van 1982 uit het oogpunt van de parlementaire geschiedenis ook de allerbelangrijkste was. Het was niet het meest in het oog springende besluit onder leiding van minister-president Dries van Agt, maar wel een uiterst cruciaal besluit. Laat ik het zo zeggen: als de minister-president toen, tijdens zijn laatste ministerraad anders had geconcludeerd, had hij hier vandaag niet gestaan en wij ook niet. Dries van Agt schiep als het ware zelf de condities waaronder het schrijven van een politieke biografie van hem 25 jaar later mogelijk werd.

Op voorstel van de toenmalige minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Wim Deetman werd op 26 oktober 1982 in die laatste bijeenkomst van de ministerraad van Van Agt III, het tussenkabinet van CDA en D66, de structurele subsidiëring van het in Nijmegen aan de Katholieke Universiteit aldaar gevestigde Centrum voor Parlementaire Geschiedenis behandeld. Er was lang en breed voor gelobbyd, verschillende departementen steunden het, Eerste en Tweede Kamer waren voor, maar het moest nog wel besloten worden. Uit de notulen van de ministerraad van toen kunnen we opmaken dat de minister van Financiën, Fons van der Stee bezorgd vroeg of dit wel met zijn departement was opgenomen.

19 mei

Op het Catshuis in Den Haag wordt de biografie van oud-premier en Nijmegenaar Dries van Agt gepresenteerd. Premier Balkenende biedt het eerste exemplaar aan zijn voor-voor-voorganger aan. De fraaie biografie (ik las dit weekend al grote delen) is geschreven voor drie medewerkers van het Nijmeegse Centrum voor Parlementaire Geschiedenis. Als Nijmeegs burgemeester en als voorzitter van de stichting Parlementaire Geschiedenis die samen met de Radboud Universiteit dit Centrum exploiteert, houd ik een korte toespraak. De tuinzaal van het Catshuis, waar vroeger de vergaderingen van de ministerraad plaatsvonden, puilt uit van grootheden uit de jaren zeventig, zowel politici als journalisten. Het is een mooie happening en de geportretteerde glanst van voldoening. Zijn familie is er vandaag ook, alleen is het jammer dat schoonzoon en Nijmeegs raadslid Rob Bloem door zijn ernstige ziekte verstek moet laten gaan.

Op mijn agenda staat vandaag voorts een gesprek met de nieuwe directeur politie en veiligheidsregio’s van het ministerie van Binnenlandse Zaken en een lange sessie in sociëteit De Witte aan het Plein van de Taskforce Overlast Jaarwisseling, waar ik voorzitter van ben.

Aan het einde van de middag heb ik kans om even zoon Tobias te spreken, die vandaag zijn eerste eindexamendag heeft en mijn dochter Julie, die net terug is van een mooie week in New York. Te laat ben ik daardoor weer in Nijmegen om direct door te gaan naar het jaarlijkse diner van de burgemeesterskring Nijmegen en omstreken. Dit keer wordt dat in De Leurse Hof gehouden in het bij Wijchen horende Leur. Gezellig en lekker en laat thuis.

zondag 18 mei 2008

18 mei

In Breda woon ik de laatste play off wedstrijd bij, NAC-NEC. Het Bredase legioen is grotendeels thuis gebleven, er viel toch geen eer meer te behalen. Dat klopt. Hoewel NAC beter speelt dan donderdag in Nijmegen, weet NEC ook nu weer te winnen. Het blijft bij één goal. Dat is dus de 14de overwinning in 15 wedstrijden. Alleen tegen PSV speelde NEC gelijk.

Burgemeester Peter van der Velden feliciteert sportwethouder Paul Depla en mij met het Europese voetbal. Het is wel treurig dat het fantastische seizoen van NAC (3de in de competitie) uiteindelijk in Breda zonder gevolgen blijft, ze zijn daar nu aangewezen op de Intertoto.

In Nijmegen wacht ik de spelers bij de Goffertwei op. Tegen de zin van veel supporters hebben we de huldiging niet in het centrum georganiseerd, teveel risico en bovendien is daar nog een ander evenement. Eenmaal op het podium gaan de spelers samen met de supporters volledig uit hun dak. Natuurlijk is er boe voor de bobo, maar nadat Mario Been de massa heeft bedwongen, kan ik team en trainer feliciteren en de supporters aankondigen dat ik met NEC ga praten om bij niet-risicowedstrijden volgend seizoen bier op de tribune toe te staan. De supporters hebben zich de afgelopen maanden prima gedragen en vergeleken bij de rest van de voetbalsteden hebben wij wel een erg strikt regime. Warempel word ik daarna ook nog toegejuicht. Later op de avond is het rond de Grote Markt nog onrustig, maar het blijft beheersbaar en loopt niet uit de hand.

vrijdag 16 mei 2008

16 mei

Opnieuw een werkontbijt in de Trêveszaal over hetzelfde onderwerp als gisteren. Dit maal eten de fractievoorzitters uit de gemeenteraad een broodje en drinken ze een kop koffie. Ook zij zijn positief, gelukkig maar. Begin juni gaan we publiek.

Om 9.30 uur ben ik op het hoofdbureau van politie. Daar hebben korpschef Henk van Zwam, fungerend hoofdofficier van justitie Remco van Tooren en ik ons gebruikelijke regionaal driehoeksoverleg. Maar vandaag zitten we tegelijkertijd op de eerste rij om de ontruiming van het gekraakte TPG-pand te kunnen volgen. De gemeente Nijmegen heeft aangifte van huisvredebreuk gedaan, het Openbaar Ministerie heeft strafbare feiten geconstateerd en last tot ontruiming gegeven, de rechter heeft vervolgens in het door de krakers aangespannen kort geding onweerlegbaar duidelijk gemaakt dat de krakers niet in hun recht staan en toch zijn zij niet vrijwillig vertrokken zoals je in een rechtsstaat mag verwachten. In plaats daarvan zijn de deuren dichtgelast, de ramen gebarricadeerd en vallen voor de politie uitgezet. De ontruiming kost de inzet van ontzettend veel politiemensen en die inzet wordt dus onttrokken aan het normale veiligheidswerk voor de Nijmeegse burgers. Onverantwoord.

Om 13 uur ben ik in Malden om met de Heumense burgemeester Jan van Zomeren tijdens een broodje te overleggen over de regionalisering van de brandweerzorg. Terug in Nijmegen heb ik vervolgens een gesprek met onze raadsgriffier Tine Mientjes en met plaatsvervangend raadsvoorzitter Peter Breukers over verschillende aspecten van het functioneren van de gemeenteraad.

Het slot van de week is voor de jongeren in Dukenburg en het centrum. Zij krijgen nu de beschikking over een heuse Officiële opening van de jongerenbus in Meijhorst door burgemeester De Graaf op 16 mei 2008 Jongerenbus, een zogenoemde mobiele JOP (jongeren ontmoetingsplek). Ik mag die in Meijhorst officieel openen. Een mooie voormalige Amerikaanse schoolbus is met steun van het Oranjefonds en de gemeente door Tandem omgebouwd tot een plek om te kletsen, internetten, gamen en indien wenselijk te praten met jongerenwerkers. De openingshandeling behelst helaas niet een ritje achter het stuur, maar ik heb dan ook geen groot rijbewijs.

donderdag 15 mei 2008

Toespraak: Aanbieding leeropdracht RUN

Mijnheer de rector magnificus, mijnheer de voorzitter van het college van bestuur, dames en heren,

Laat mij allereerst de heren Dirix, Bargh, Friend en Cohen van harte feliciteren met hun zeergeleerde èn honoraire status.

U zult het vast niet erg vinden als ik zeg dat ik vooral verheugd ben met de eer die mijn Amsterdamse collega Job Cohen ten deel is gevallen. Een voorbeeld voor velen, ook voor zijn collega’s, ook voor mij.

En natuurlijk feliciteer ik de Radboud Universiteit Nijmegen met haar 85-jarig bestaan.

Ik doe dat als trotse burgemeester en alumnus.

Een burgemeester die nu namens de gemeente een cadeau mag aanbieden.

Want dat is natuurlijk wel op zijn plaats.

Ik denk niet dat er één andere Nijmeegse organisatie is die zo nadrukkelijk een stempel op de contemporaine geschiedenis van de oudste stad van Nederland gedrukt heeft als de Radboud Universiteit Nijmegen.

Zonder Radboud Universiteit zou Nijmegen in de jaren vijftig niet zo Rooms, in de jaren zeventig niet zo revolutionair en anno 2008 niet zo bruisend en innovatief zijn geweest.

En dan te bedenken dat de gemeenteraad van Nijmegen op 7 januari 1923 met een meerderheid van slechts één stem met de vestiging van een Rooms Katholieke Universiteit instemde.

Laudate Dominum, zou ik in de goede katholieke traditie willen zeggen, al is de K de K dan niet meer.

Als het net wat anders was gelopen, dan had u nu in de Sint Jan naar burgemeester Rombouts zitten luisteren en bij de koffie een Bossche bol gegeten….

15 mei

’s Ochtends op een vroeg tijdstip komen diverse ondernemers en vertegenwoordigers van kennisinstellingen, werkgeversorganisaties, cultuur en toerisme op uitnodiging van wethouder Hannie Kunst en mij voor een werkontbijt bijeen in onze Trêveszaal. Binnenkort presenteert de gemeente het beeldmerk en de slogan voor de promotie van de stad (citymarketing) en we lichten alvast de sluier op. De ‘stakeholders’ in de stad moeten natuurlijk enthousiast zijn, anders moet je er niet aan beginnen. Ik kan wel zeggen dat er unanieme en inspirerende steun wordt gegeven. Mooi.

Daarna een overleg met hoofdcommissaris Henk van Zwam over diverse politieonderwerpen en dan met wethouder Hannie Kunst naar de Stevenskerk voor de Eucharistieviering ter gelegenheid van de 85ste dies natalis van de universiteit. Die draagt de K niet meer in de naam, maar verloochent de afkomst niet. Een lange mis voor drie heren (waaronder twee bisschoppen) en veel (mooi) Latijns gezang. Voor wie gelooft is het een terugreis naar het rijke Roomsche verleden, voor wie niet gelooft ook.

De academische lunch in het Valkhofmuseum sla ik over, ik heb nog verschillende afspraken. Onder meer met fotograaf Stef Verstraaten, die mijn gezicht vastlegt voor het fotoboek Gezien in Nijmegen. Ook overleg ik over de planning van activiteiten om de Vrede van Nijmegen te herdenken en komt een voormalige Hilversumse omroepbaas langs om ons van advies te dienen over Nijmegen-promotie via de landelijke media.

Om 14.00 uur loop ik weer naar de Stevenskerk, net voor de stoet hoogleraren, de zg. ‘cortège’, die als een zwarte rups door de Burchtstraat kruipt. De kerk is bomvol voor de officiële academische lustrumzitting. De jonge hoogleraar Oude Geschiedenis Olivier Hekster houdt een prachtige lustrumrede over de verhouding tussen Bataven en Romeinen en betekenis daarvan voor ons huidige integratiedebat. Drie eminente buitenlandse hoogleraren krijgen een eredoctoraat uitgereikt. Bijzonder is dat deze eer ook mijn Amsterdamse collega Job Cohen ten deel valt. Hij wordt geprezen om zijn consistente verbindende en redelijke houding in een tumultueus tijdperk waarin de verhoudingen tussen bevolkingsgroepen op scherp zijn komen staan. Ik ben erg blij met zijn eredoctoraat en trots dat onze Nijmeegse universiteit dit gebaar maakt. Job Cohen is een voorbeeld voor velen, ook voor collega’s, ook voor mij.

Zelf bied ik de jarige universiteit namens de stad een cadeau aan in de vorm van een door de gemeente te betalen leeropdracht waarmee een nieuwe bijzondere hoogleraar aan de slag kan. Die luidt: de geschiedenis van Nijmegen, met de nadruk op de publieksgerichte aspecten. Lees mijn toespraak hier. Rector Magnificus Bas Kortmann merkt niet ten onrechte op dat de stad met dit geschenk aan de universiteit ook zichzelf een cadeautje heeft gegeven.

’s Avonds laat ik het officiële lustrumdiner van de universiteit schieten. Daar hebben de hooggeleerden alle begrip voor, want ik wil in De Goffert aanwezig zijn bij NEC – NAC. Een beetje burgemeester wil meemaken hoe NEC zich kwalificeert voor Europees voetbal. Dat doet het elftal magistraal door NAC met 6-0 van de mat te vegen. De return in Breda zondag is een rituele verplichting maar ik ben daar zeker bij.

woensdag 14 mei 2008

13 en 14 mei

Na het lange Pinksterweekend is de collegevergadering op dinsdag de eerste werkactiviteit, uitgezonderd natuurlijk de koffer met stukken die zich niets van feestdagen aantrekt.

Dinsdagmiddag komt het dagelijks bestuur van de Stadsregio Arnhem Nijmegen op bezoek bij ons college. De Stadsregio, vroeger ook wel bekend als Knooppunt, vervult een belangrijke functie in de woningbouwplanning, de infrastructuur en de economische ontwikkeling. Daar gaat het gesprek met onder meer voorzitter Jaap Modder en mijn Wijchense collega Gosse Noorderwier die portefeuillehouder volkshuisvesting is, dan ook grotendeels over.

Aan het einde van de middag bezoek ik het adres Pontanusstraat 33, waar ik ooit aan het einde van mijn studententijd woonde. Voor het universiteitsblad Vox, waarvan ik gasthoofdredacteur ben, ga ik voor éénmaal terug naar de plek waar ik toen met mijn vriendin en nu mijn vrouw Machteld samenwoonde. Het is nog steeds een huis vol studenten, die mij hartelijk ontvangen. Ook onze oude buren, schoenmaker Frans Wolf en zijn vrouw Ank, die nu aan de overkant wonen, laten zich even zien. Ze hielpen ons vroeger als voor de zoveelste maal onze oude Peugeot niet wilde starten. Op ons huwelijk (vanuit datzelfde adres) kregen we een sleepkabel van ze. Ik woonde aan de Pontanusstraat toen in februari 1981 ’s nachts voorafgaande aan de ontruiming van de Piersonstraat daar de krakerszender Rataplan uit de lucht werd gehaald. Een donkere straat vol met ME en traangas, dat vergeet je nooit meer.

Woensdagochtend ben ik in Den Haag, achtereenvolgens bij Economische Zaken en bij Binnenlandse Zaken. Enkele maanden geleden nam ik het initiatief om met de burgemeesters van de grotere steden in de met Duitsland grenzende regio’s minister Maria van der Hoeven te vragen om een overleg. De steden, zoals Groningen, Enschede, Nijmegen of Maastricht, zijn de economische en sociale motoren in deze regio’s en zijn doorslaggevend voor de economische samenwerking over de landsgrenzen heen. Denk aan de samenwerking tussen universiteiten en het vele handelsverkeer. Vandaag praten we met minister Van der Hoeven. We spreken af dat er een regulier overleg komt tussen EZ en onze steden en dat we gezamenlijk extra impulsen gaan geven. De minister ziet het belang en wil daar nadrukkelijk aan bijdragen.

Daarna heb ik samen met burgemeester Job Cohen van Amsterdam een gesprek met minister Guusje ter Horst op het ministerie van Binnenlandse Zaken. Als voorzitters van het Korpsbeheerdersberaad en het Veiligheidsberaad overleggen we met de minister over de toekomstige samenwerking en de overdracht van verantwoordelijkheden op het vlak van politie en fysieke veiligheid van departement aan het veld. Op hoofdlijnen zijn wij het gelukkig wel eens.

Daarna naar Nieuwegein om op het gemeentehuis bij collega Cor de Vos samen met burgemeester Bernt Schneiders van Haarlem en topambtenaar Gert Jan Bos van Binnenlandse Zaken afspraken te maken over de toekomstige rol van de Raad voor Multidisciplinaire informatievoorziening (Raad MIV), een adviesraad voor zowel politie als brandweer en hulpverlening, waarvan de plek en functie wel wat meer duidelijkheid behoeft, zeker nu het Veiligheidsberaad een steeds belangrijkere rol gaat spelen.

Ik ben te laat in Nijmegen terug en kan alleen nog maar het staartje van de vergadering van het regionaal college Gelderland-Zuid meemaken; gelukkig kon collega Gert Prick mij als voorzitter vervangen.

Aan het eind van de middag nog een bestuurlijk overleg met de besturen van de ACBN en de stichting Vierdaagse over onze goede samenwerking en de definitieve plannen voor de editie 2008. Vooral de gezamenlijke opening op zondag (voorheen de Vlaggenparade op maandag) is een echte vernieuwing en wat mij betreft een verbetering.

’s Avonds woon ik in het kader van de lustrumviering van de Radboud Universiteit een prachtig concert van Herman van Veen in de Stadsschouwburg bij. Ik was dertig jaar geleden een grote fan, verloor daarna een beetje de belangstelling maar ben nu weer helemaal verkocht. Woord- toon- en lijfkunstenaar in één. En met de geweldige gitariste Edith Leerkes aan zijn zij. Na afloop vertelt zij mij dat haar vader tussen 1994 en 1998 Kamerlid was. Ik herinner mij de oude Bertus Leerkes, die een éénmansfractie vormde namens de Unie 55+ nog goed. Hij was verpleegkundige van huis uit, had een hekel aan de ruzies in die andere ouderenpartij AOV en had het altijd aan de stok met de procedures in de Kamer. Aardige man.

vrijdag 9 mei 2008

9 mei

’s Ochtends naar Kleve voor het dagelijks bestuur van de Euregio. Wij bespreken voorstellen voor verschillende te financieren projecten. De voertaal in het dagelijks bestuur is Duits met een snufje Nederlands. Als wij aan deze kant van de grens het niet meer weten, praten we gewoon in onze eigen moerstaal door, onze Duitse vrienden verstaan over het algemeen wel wat we bedoelen.

Terug in Nijmegen pik ik wethouder Paul Depla op voor een ritje naar Arnhem. Wij spreken tijdens een broodje met commissaris van de Koningin Clemens Cornielje en gedeputeerde Theo Peters over de onderlinge relatie van de provincie en de gemeente Nijmegen en de mogelijkheden om die nog te verbeteren. Ook de stadsregio Arnhem Nijmegen speelt hierin natuurlijk een rol. Wij voelen wel wat voor een goed georganiseerd overleg tussen de 4 Gelderse grote gemeenten (Nijmegen, Apeldoorn, Arnhem en Ede) en de provincie. Daarvan is het vooralsnog te weinig gekomen. Overigens zijn wij ook benieuwd naar de uitkomsten van het overleg tussen rijk en provincies over de provinciale taken en de toekomst van de stadsregio’s. De commissie-Lodders heeft daarover interessante waarnemingen afgescheiden.

Terug in Nijmegen wacht de raad van bestuur van Royal Haskoning mij op in het prachtig gelegen hoofdkantoor aan de Barbarossastraat. Jan Bout en Leo Visser hebben kamers met een uitzicht dat de lust tot werken ogenblikkelijk doet vergaan. Gespreksstof te over: de toekomstige vestiging van Haskoning, de geschiedenis van het bedrijf, de economische potenties van de stad en regio, de ontwikkeling als kennisstad, de wereldwijde betekenis van Haskoning op een breed terrein van bouw, infrastructuur, milieu, water, noem maar op. De tijd vliegt om. Nijmegen mag trots zijn op zo’n innovatief bedrijf en blij zijn dat de bestuurders zich ook inzetten voor Nijmegen.

donderdag 8 mei 2008

8 mei

’ s Ochtends komt de binnenkort aantredende nieuwe algemeen directeur van de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid op bezoek. Marijke van Veen moet deze maand nog afscheid nemen als sectordirecteur van het Gevangeniswezen. Op 1 juni gaat zij aan de slag. Wij nemen de ontwikkelingen rond de opbouw van de veiligheidsregio door, inclusief natuurlijk de discussie over de regionalisering van de brandweer. Het is voor ons beiden duidelijk dat die onvermijdelijk is. Belangrijk is dat Marijke direct met alle belanghebbenden in gesprek komt.

Daarna komt het bestuursteam Vierdaagse bijeen. Er is eigenlijk niet heel veel te bespreken want de voorbereidingen verlopen allemaal volgens plan. Gelukkig maar.

De rest van de dag is uitermate rustig omdat er enkele vergaderingen zijn uitgevallen wegens ziekte en vakanties. Ruimte dus voor bureauwerk, telefoontjes en zelfs even een uurtje de stad in voor boodschappen waar ik anders niet aan toe kom.

’s Avonds zie ik NEC in een sfeervolle Goffert een mooie wedstrijd verdiend winnen van FC Groningen. De enige kritiek is dat ’t niet 1-0 maar wel 5-0 had moeten worden. Daar put na afloop de trainer van Groningen hoop uit. Ik kan mij niet voorstellen dat het superieure NEC de winst nog uit handen zal geven. Op naar Europa!

woensdag 7 mei 2008

7 mei

Vandaag een lange dag op het stadhuis.

Eerst een rechtspositioneel gesprek rond een vroegere politiefunctionaris. Daarna komt de brandweercommandant van Amsterdam en omgeving langs. Caroline van der Wiel is niet alleen de baas over de Amsterdamse brandweerlieden, maar ook voorzitter van de NVBR, de Nederlandse Vereniging voor Brandweerzorg en Rampenbestrijding. Voor mij als voorzitter van het Veiligheidsberaad is zij een belangrijke gesprekspartner. Tijdens een lunch op een terras achter het stadhuis blijkt al gauw dat we op hoofdlijnen het volkomen eens zijn. Dat geeft een prettig gevoel want er moeten in de komende jaren belangrijke veranderingen tot stand worden gebracht in de organisatie en de profilering van de beheersing van de fysieke veiligheid.

In het gezamenlijk overleg rond citymarketing en aanverwante onderwerpen constateren wethouder Hannie Kunst en ik dat de voorstellen voor een slogan en beeldmerk voor Nijmegen oudste stad voldoende zijn gevorderd om binnenkort aan belangrijke partners in de stad voor te leggen. Als het meezit kunnen we een publieke presentatie in juni organiseren. Dat is belangrijk omdat de Vierdaagse voor de deur staat en dat is natuurlijk bij uitstek het evenement waarop de citymarketing van Nijmegen een nieuw gezicht kan krijgen.

Met wethouder Jan van der Meer bespreek ik het overleg dat volgende week plaatsvindt met het dagelijks bestuur van de Stadsregio Arnhem Nijmegen. Jan is namens het Nijmeegse college daarin afgevaardigd. Aansluitend ontvang ik een vertegenwoordiger van een hotelketen die graag wil spreken over mogelijke nieuwe hotelprojecten in Nijmegen. Het is een jammerlijk feit dat onze hotelaccommodatie tekort schiet. Zowel kwantitatief als kwalitatief.

Verder deze middag nog een achtergrondgesprek met een journalist, een voorbereidend overleg met de griffier voor de politieke avond en her en der telefoontjes.

Na een snelle salade op een terras met de wethouders Kunst, Scholten en Van der Meer dompel ik mij onder in politieke discussies in de ‘raadkamer’ over vandalisme en de beperking van avondlijke alcoholverkoop buiten de terrassen tijdens de Vierdaagse. Dat laatste is al zo voor zover het gaat om glasverpakking (flesjes), maar de ervaring van de laatste Vierdaagse leert dat steeds meer (minderjarige) jongeren ’s avonds steeds meer bier in blik inslaan om dat buiten de terrassen op te drinken. De risico’s voor de openbare orde nemen toe en het al bestaande verbod om geopende bierblikjes mee te dragen kan in de mensenmassa niet worden gehandhaafd. Dat kan alleen als het nu bij de bron wordt aangepakt. Ik heb de hoop dat aanvankelijke aarzelingen bij sommige fracties in het debat overwonnen zijn, maar dat zal ik pas over twee weken weten.

De raadsvergadering later op de avond verloopt voorspoedig. Wethouder Lenie Scholten loodst het bestedingsvoorstel Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) soepel door de raad. Een felicitatie waard!

dinsdag 6 mei 2008

6 mei

Het college vergadert weer voor het eerst in twee weken. Heel spannend is het allemaal niet, belangrijke zaken waren al eerder afgedaan. We zijn op tijd klaar om niet te laat aan te komen in Duisburg. Mijn Duisburgse collega, Oberbürgermeister Adolf Sauerland, heeft het Nijmeegse college voor een bezoek uitgenodigd. Het wordt een boeiende en overigens ook warme middag, die wij voornamelijk buiten doorbrengen. Wij lopen door de binnenstad waar flink wordt geïnvesteerd in nieuwe winkelstraten en een groot cultureel centrum. Duisburg is duidelijk ‘in beweging’. Dat blijkt ook uit het grootse project van de binnenhaven, waar volgens een masterplan van de beroemde Britse architect Norman Foster tal van kantoren en restaurants verrijzen rondom een haven die alleen regenwater bevat en waarop niet gevaren mag worden. Wij bezoeken ook een bouwplaats waar een immens grote Turkse moskee verrijst. De moskee is verbonden met ontmoetingsruimten waarin mensen van alle gezindten welkom zijn. Bijzonder is dat de betrokkenheid van de woonwijk bij de moskee groot is en er geen noemenswaardige bezwaren zijn opgeworpen.

Het werkbezoek eindigt met een gezamenlijke maaltijd in een Turks restaurant waar de Oberbürgermeister als een persoonlijke vriend wordt onthaald. In Duisburg wonen meer dan 70.000 mensen van Turkse herkomst. Adolf Sauerland is rechtstreeks gekozen als leider van de “Verwaltung”. Zijn uitvoerend college bestaat uit ambtelijke bestuurders (Beigeordneten) die niettemin voor hun politieke achtergrond uitkomen. Ze zijn komen uit SPD, CDU en Grünen. De stad kent ook een paar “Bürgermeister”, dat zijn gemeenteraadsleden die speciaal belast zijn met representatieve taken. Ietsje ingewikkelder dan bij ons, maar het werkt. Sauerland is zelf een CDUer, hij wordt in de gemeenteraad gesteund door een zwart-groene coalitie. Ik kan het goed met hem vinden, ook in de Euregio Rijn-Waal, waarvan wij beiden bestuurders zijn. Hij roemt mij als de enige Nederlander die voor de rechtstreeks gekozen burgemeester is. Dat is bijna waar.

zondag 4 mei 2008

Toespraak: Gedicht van Halbo Kool uitgesproken door burgemeester De Graaf uitgesproken op 4 mei 2008

Anno 1946



Er zijn veel te veel jonge doden


om rustig rond te kunnen lopen,



Overal weer kom je ze tegen,

bleekjes, glimlachend en verlegen.



Bij vlaggen, halfstok in plantsoenen,

hoor je jezelf hun namen noemen.



Zij willen zich ons niet opdringen,

maar vullen je herinneringen.



Uit huizen, waar nu vreemden wonen,

zie je vrienden naar buiten komen,



je loopt in drukke winkelstraten

nog binnensmonds met ze te praten.



Je hoort, maar ijler dan tevoren,

steeds weer hun laatste afscheidswoorden,



zij zitten thuis op je te wachten

als de eigen binnengedachten.



Er zijn veel te veel jonge doden

om ongestoord te kunnen dromen.



Halbo C. Kool

Toespraak: Dodenherdenking

Dames en heren,

“Solidariteit: de ruggengraat van vrijheid.”

Dat is het thema van de 4-mei herdenking van dit jaar.

En ik begroet dan ook speciaal de mannen en vrouwen die in de oorlogsjaren solidair waren. Solidair met elkaar, met kwetsbaren, met onderdrukten en vervolgden.

Het is een voorrecht om de mensen die betrokken waren bij de strijd om onze vrijheid, die solidair waren, in ons midden te hebben.

Ladies and gentlemen,

I just said that I like to give a special welcome to the veterans present here today.

We are honoured that you came to our city to commemorate, with us here today, the brave men and women who lost their lives for the cause of our freedom.

4 mei

Op 4 mei ben ik aan het einde van de middag weer in Nijmegen. In de tussentijd heb ik met Machteld en dochter Julie een paar dagen vakantie genomen in het ons zeer bekende Normandië. Een prettige onderbreking.

Om 18.30 stipt vindt allereerst de herdenking van de joodse slachtoffers plaats op het Kitty de Wijzeplein in de Benedenstad. Na een openingswoord van Robert Baruch leg ik een krans bij het beeld. Op dat moment worden de eersten van meer dan 400 namen voorgelezen van joodse Nijmegenaren die de Holocaust niet overleefden. Zeer indrukwekkend, hele families trekken voor ons geestesoog voorbij.

Direct aansluitend vindt op slechts enkele honderden meters afstand in de Stevenskerk een korte herdenkingsbijeenkomst plaats. De kerk zit helemaal vol. Professor Carla van Baalen, directeur van het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, houdt een mooie overweging over de betekenis van herdenking en geschiedenis. Zelf ga ik in mijn korte toespraak in op het begrip solidariteit in relatie tot vrijheid. Onverschilligheid leidt tot “desidentificatie” met anderen zoals vluchtelingen en vreemdelingen en dat is een voedingsbodem voor ongezond populisme.

In een lange stille optocht lopen we vervolgens naar het Traianusplein waar al naar ik schat zo’n 2000 mensen verzameld zijn. Vlak voor de 2 minuten stilte rond 20 uur, lees ik een kort gedicht voor van Halbo Kool uit 1946, dat aan geldigheid niets verloren heeft. Er worden ook dit jaar weer bijzonder veel kransen en bloemen gelegd. Jammer eigenlijk dat het vrijheidsmonument normaal zo slecht bereikbaar is.