vrijdag 28 september 2007

28 september

Wat een soap wordt het Utrechtse burgemeestersreferendum. Wat mij betreft kan je het beter niet houden dan zo. In 1998 bracht ik het burgemeestersreferendum in het regeerakkoord van Paars 2, als een voorproefje van de gekozen burgemeester. Nadeel was natuurlijk dat de kandidaten in het huidige benoemingssysteem niet echt campagne kunnen voeren, de burgemeester is nu immers niet de politieke leider van de stad. Het risico was dat het vooral een ‘beauty contest’ zou worden. In Best, Vlaardingen en Leiden beantwoordde het referendum echter aan zijn doel, in Zoetermeer bleef de opkomst onder de maat. Maar dat was allemaal nog vóórdat de PvdA in 2005 de gekozen burgemeester om zeep hielp. Nu die voorlopig dood en begraven lijkt, verliest het burgemeestersreferendum ook een beetje zijn zin. Al helemaal als de bevolking twee keurige heren van dezelfde partij (ja, van diezelfde PvdA) voorgeschoteld krijgt. Hoezo kiezen?
Ralph Pans maakt het nog het bontst door eerst vrijwillig mee te doen aan deze charade (als hoofddirecteur van de VNG was hij nota bene fel tegenstander van de echte gekozen burgemeester) om vervolgens voor te stellen dat de procedure wordt opgebroken omdat de bevolking door heeft dat het een schertsvertoning is. Hij had natuurlijk ook zelf voor de eer kunnen bedanken…

Vandaag nauwelijks in Nijmegen, je hebt van die dagen. ’s Ochtends in Malden vergadering van het regionaal college van de politieregio en het algemeen bestuur van de veiligheidsregio. Het landelijk beleid rond de financiën van de politie levert de nodige hoofdbrekens op voor onze regio. We moeten centraal vastgestelde prioriteiten uitvoeren met de facto minder middelen, terwijl wát we krijgen ook nog eens niet naar eigen inzichten kan worden aangewend. Hoewel er vooralsnog geen nationale politie komt, is dit kabinet wel lekker centralistisch bezig. De minister van BZK zou beter moeten weten.

’s Middags in Den Haag voor enkele gesprekken, onder meer over de door mij voor te zitten stuurgroep die onderzoek gaat doen naar alle vormen van bovenlokale samenwerking tussen de politieregio’s. Ook word ik nog een uurtje ondervraagd door leden van een door D66 ingestelde commissie die terugkijkt op de afgelopen jaren van Paars en van Balkenende en de moeizame positie van de partij daarin. Ik heb wat ambivalente gevoelens over dit soort commissies maar werk natuurlijk loyaal mee, al was het maar omdat commissievoorzitter Louise Groenman dat zo vriendelijk heeft gevraagd.

donderdag 27 september 2007

26 en 27 september

Een rustige woensdag wordt ingeleid door een paar vrije uren en daarna ruimte om stukken te lezen en te tekenen en de nodige telefoontjes te plegen. Daar moet ook af en toe tijd voor zijn. Ook krijg ik bezoek van het hoofd van de regionale inlichtingendienst van de politie en van Toon van Asseldonk, de directeur van Oost NV, de ontwikkelingsmaatschappij van Gelderland en Overijssel. Toon was eerder interim-directeur van de GOM, de Gelderse voorloper van Oost NV. Goed om te horen dat Oost NV actief is en wil blijven in het Nijmeegse, niet alleen rond Health Valley maar ook in andere ontwikkelingen, bv. in de Winkelsteeg, dat (met een andere naam) de uitstraling zou kunnen krijgen van een high tech-campus.
’s Avonds hard gelopen in Groesbeek. De conditie gaat de goede kant op, maar mijn rechterbeen, ooit dubbel gebroken, is blessuregevoelig, dus deelname aan de Zevenheuvelenloop blijft vooralsnog onzeker.

Donderdag staat geheel in het teken van de veiligheid in stad en regio. Eerst op het stadhuis het dagelijks bestuur van de veiligheidsregio Gelderland-Zuid en aansluitend de gezagsdriehoek Nijmegen, dwz. het overleg tussen de officier van justitie, de districtschef Nijmegen van de politie en de burgemeester. Daar komen onder meer aan de orde de bijzondere projecten rond integrale veiligheid, waarin politie, gemeente, openbaar ministerie en belastingdienst samenwerken. Ook kijken we naar de bestuurlijke beoordeling van integriteit op bedrijfsterreinen en horeca. Deze zgn. Bibob-toets geeft de mogelijkheid om eigenaren en beheerders stevig te onderzoeken en eventueel vergunningen te weigeren of onder voorwaarden te verlenen. We maken daarbij ook gebruik van het landelijke Bibob-bureau.

’s Middags ben ik in Elst. Precies tussen Arnhem en Nijmegen in komen de korpsbeheerders, hoofdofficieren van justitie en korpschefs van Gelderland-Midden en Gelderland-Zuid tezamen. Een dubbele beheersdriehoek zogezegd. Pauline Krikke en ik hadden dat enkele maanden geleden samen al afgesproken. Thema is de intensieve samenwerking tussen de beide politieregio’s op tal van terreinen. Actueel zijn bijvoorbeeld de plannen voor samenwerking rond forensische opsporing. Waarnemend korpschef van Gelderland-Midden Jelle Kuiper ken ik nog uit zijn Amsterdamse tijd, toen ik als Kamerlid regelmatig bij hem op bezoek kwam. Wat een dijk aan ervaring en wijsheid!

’s Avonds bij De Kolonie, schuin tegenover mijn vroegere ouderlijk huis aan de Groesbeekseweg, een hapje gegeten met oud-kabinetscollega Medy van der Laan, tegenwoordig in het bedrijfsleven actief, maar ook onder meer voorzitter van Kosmopolis en bestuurslid van Oriëntalis. Een werkbezoek aan het voormalig Bijbels Openluchtmuseum staat op de rol.

dinsdag 25 september 2007

24 en 25 september

Twee heidagen van het Nijmeegse college, die in grote harmonie verlopen. Omdat we om verschillende redenen de tussenliggende avond niet gezamenlijk kunnen doorbrengen, vergaderen we in de buurt van Nijmegen, wel zo gemakkelijk. Het is een voormalig en nu gerenoveerd schoolgebouwtje op het landgoed van Jachtslot de Mookerheide geworden. Prachtige omgeving, die inspirerend werkt voor de klussen die het college moet klaren.
We spreken intensief over de stadsbegroting die we over enkele weken zullen indienen. Belangrijk onderdeel daarvan is ook de inzet van Nijmeegse middelen in de aanpak van prachtwijk Hatert. Nog steeds is onduidelijk hoeveel geld er vanuit Rijk en corporaties naar Hatert toe zal stromen en wie daar vervolgens zeggenschap over zal hebben: gemeente, corporaties of beide? Het wordt tijd dat Ella Vogelaar duidelijkheid verschaft.
We staan ook uitgebreid stil bij het zogenaamde Kansenboek, dat naast de fysieke component ook een sociale doelstelling kent. Hoe kunnen we door de visie op ruimtelijke invulling van wonen, werken, cultuur, recreatie en sport ook sociale verhoudingen versterken? Stimulerende discussies die ongetwijfeld ook een vervolg zullen krijgen in de raad.

Maandagavond terug in Nijmegen voor een seniorenberaad, het overleg met de fractievoorzitters. De rest van de avond breng ik samen met o.a. de burgemeesters van Tiel en Groesbeek op mijn werkkamer door. Wij voeren sollicitatiegesprekken om een nieuwe algemeen directeur van de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid, tevens regionaal brandweercommandant te vinden. Goede kandidaten maar nog geen match.

Dinsdagochtend doen we op de Mookerheide de reguliere collegeagenda af. Daar zit onder meer de door mij geïntroduceerde Brandweerbrief bij, een jaarlijkse beleidsnotitie voor de raad over de ambities van de brandweer en een overzicht van wat er is bereikt. Ik vind het belangrijk dat de raad zich intensief betrokken weet bij veiligheid in de stad.
’s Middags praten we over de interne verhoudingen en samenwerking in het college en hoe we onze werkwijze verder kunnen verbeteren. Ik hoor soms van collega’s in het land de verschrikkelijkste verhalen over wethouders die elkaar naar het leven staan of hoe achterdocht en wantrouwen de relaties tussen collegeleden, burgemeester en gemeentesecretaris bepalen. Vaak gaan ruzies dan over de kleinste dingen. Na 9 maanden kan ik zeggen dat wij daar in het Nijmeegse geen last van hebben. De sfeer is goed, er is een gezamenlijke doelstelling en er bestaat respect voor ieders belangen.

Tussen het vergaderen door maken we een mooie tocht over het landgoed, bijzonder om de plekken te zien waar in 1574 de Spaanse legers die van de Oranjes in de pan hakten. Eeuwen later werden nog resten van ruiters, paarden en voetvolk opgegraven. In de laatste wereldoorlog is hier overigens weer stevig gevochten, de plek trekt het kennelijk aan. Daarna worden we nog even ingewijd in de kunst van het boogschieten. Merkwaardig hoe mijn pijlen steeds een afwijking naar links vertonen.

Dinsdagavond het tweede deel van de raadsbehandeling van de Perspectiefnota. De sfeer is af en toe wat geïrriteerd, ook al omdat er door de opzet van de raadsvergadering uiteindelijk toch te weinig tijd lijkt te zijn om alle langskomende onderwerpen stevig uit te discussiëren. Ik stel mij voor volgend jaar twee avonden helemaal vrij te maken voor de Perspectiefnota. Het gaat immers om de Algemene Beschouwingen over de Nijmeegse politiek en daar mag best wat meer tijd en ruimte voor worden gemaakt. Het debat bleef nu een beetje hangen.

zaterdag 22 september 2007

21 en 22 september

Vrijdag praat ik op het stadhuis met wethouders en ambtenaren over achtereenvolgens de problemen van en met Antilliaanse jongeren en over onze ambities als dienstverlenende gemeente. Er verandert veel op digitaal gebied en Nijmegen wil tot de top van e-government behoren. Bovendien willen we in de toekomst snel en eenvoudig te bereiken zijn voor alle burgers, via één telefoonnummer, één site en één klantencentrum. Mensen hoeven niets te merken van de manier waarop we dat in de “backoffice” organiseren. Om dat voor elkaar te krijgen is wel een stevige inspanning nodig de komende jaren. Ook kijken we in het bestuursteam Vierdaagse terug op een geslaagde aflevering 2007 en kijken we al vooruit naar hoe we het nog beter kunnen doen in 2008.

Tijdens de maandelijkse bijeenkomst van de burgemeesterskring Nijmegen en omstreken, ditmaal in Groesbeek, houdt professor Theo Engelen een boeiende inleiding over demografische ontwikkelingen in Nederland in de afgelopen eeuw. De vergrijzing kon men van heel ver zien aankomen en het is volgens de professor een raadsel waarom iedereen de laatste jaren doet alsof dat ons plotseling is overkomen. Interessant is ook dat Engelen denkt dat het grote beslag dat de babyboom-generatie op de collectieve middelen gaat leggen (WAO, AOW, pensioenen, gezondheidszorg) van voorbijgaande aard is. Het werkelijke probleem is niet vergrijzing maar ontgroening.

Aan het eind van de werkdag reizen gemeentesecretaris Pier Eringa en ik af naar Arnhem, om daar op uitnodiging van burgemeester Pauline Krikke de herdenking van de Slag om Arnhem bij te wonen. Die vindt plaats op het zg. Airborneplein aan de noordkant van de John Frostbrug, in de Arnhemse volksmond beter bekend als de berenkuil. Het blijkt dat ik de eerste Nijmeegse burgemeester ben die deze herdenking bijwoont. Raar eigenlijk, 15 kilometer afstand en toch, ook waar het de oorlog betreft, een grote kloof. Dat heeft, verzekeren wijze oude mannen mij, alles te maken met het verschil in beleving. Nijmegen werd in september 1944 bevrijd, Arnhem geëvacueerd. Dat moge zo zijn, maar beide steden hebben in die tijd fors geleden en beide zijn onderdeel van dezelfde geschiedenis. Die verbondenheid mogen we meer tot uitdrukking brengen, met of zonder Nationaal Historisch Museum. Pier en ik leggen samen een krans bij het monument.

Zaterdagochtend ben ik om 9.30 uur in Utrecht voor achtereenvolgende vergaderingen van het Veiligheidsberaad, de koepel van voorzitters van veiligheidsregio’s, waarvan ik sinds vandaag voorzitter ben, en het Korpsbeheerdersberaad, dat geleid wordt door Job Cohen. De samenstelling van het gezelschap is nagenoeg hetzelfde, dus de overgang tussen twee vergaderingen wordt alleen bepaald door het wisselen van mensen achter de bestuurstafel. De ochtend gaat op aan druk debat tussen 25 burgemeesters over de wet op de veiligheidsregio’s, de taakstelling van 100 miljoen voor de politie, de verdeling van de extra wijkagenten over Nederland, de ICT-problematiek bij de politie en de voornemens van de minister om stevig diversiteitsbeleid bij de politie te voeren. Dat wordt inderdaad tijd, want BZK lukte het niet om met geschikte allochtone en vrouwelijke kandidaten op de proppen te komen voor de functie van plv. korpschef in onze eigen regio. Ik ben blij met de (witte) man die het wel geworden is, Wim van Amerongen, maar is nog een wereld te winnen.

donderdag 20 september 2007

20 september

Donderdag staat geheel in het teken van de oorlogsgeschiedenis. Weliswaar breng ik ook een werkbezoek aan de prachtige St. Stevenskerk (beheerd door een aimabel maar armlastig bestuur), waar ik in het binnenwerk van het beroemde Königorgel mag kijken en zit ik ook nog twee uur te vergaderen met de regionale driehoek op het hoofdbureau van politie, maar verder is het Waalcrossing en nog eens Waalcrossing dat de klok slaat.

Bij het monument aan de Lentse oever vindt in druilerig weer een mooie ceremonie plaats, geheel georganiseerd door de school De Oversteek en door de grote inspirator Johan van Asten. Kleinschalig maar indrukwekkend. Volgend jaar kunnen we als gemeente ook wat meer bijdragen. De Amerikaanse militaire attaché Calbos legt ter plekke uit hoe riskant en stoutmoedig de operatie eigenlijk was. Iedereen spreekt over de rivier die moest worden overgestoken, een kleine 400 meter breed, maar daarna moest ook nog onbeschermd en zonder enige dekking 500 meter uiterwaarden worden overbrugd, tot aan de dijk waar nu het monument staat. Terwijl de Duitse troepen met alles wat ze hadden mikten en schoten. De kinderen van De Oversteek lezen mooie gedichtjes voor en zijn een heel uur lang muisstil, zelfs als het regent.

Aan de kant van de oude stad onthul ik later op de middag een plaquette aan de muur van het Amerikaanse bedrijf CP Kelco. Daar, vlak bij de elektriciteitscentrale, stonden op 20 september 1944 de Britse tanks opgesteld en gingen de soldaten van het 3de bataljon van het 504de parachute infanterie regiment aan boord van armzalige canvasbootjes die vaak maar twee of drie peddels hadden. Zo’n 100 mannen haalden de overkant niet. Ook hier veel mensen, waaronder een enkel raadslid. Bijzonder is de persoonlijke getuigenis van de inmiddels 84-jarige Ben Bouman, zelf nu generaal buiten dienst, maar in 1944 een in Mook ondergedoken Leidse student die verliefd werd op de dochter van de dominee van Heumen. Hij gidste als vrijwilliger een Amerikaans peloton en maakte de oversteek in de derde golf mee. Het doet de oude man zichtbaar goed dat hij op deze plek zijn verhaal kan vertellen. Na de volksliederen krijgt Johan van Asten de zilveren Waalbrugspeld opgespeld voor zijn al gememoreerde verdiensten.

’s Avonds onder de Waalbrug een bijzonder hoorspel dat door Oostpool wordt opgevoerd en rechtstreeks door Omroep Gelderland wordt uitgezonden. Het handelt over herdenken en is lichtvoetig en scherp tegelijk. Georganiseerd door Bridge to the future, waar Sofie Lambrechts-ter Horst voorzitster van is. De historische plaats, onder de bogen waar wellicht Jan van Hoof de springlading onklaar wist te maken, maakt de opvoering uniek.

woensdag 19 september 2007

18 en 19 september

Het college van B&W vergadert van 9.30 tot uiterlijk 14.00 uur, want dan is het tijd voor het persgesprek. Tussendoor wordt er geluncht in mijn kamer. Ditmaal gaat de televisie aan zodat we de troonrede kunnen zien en horen. Het is alweer drie jaar geleden dat ik zelf Prinsjesdag in de Ridderzaal meemaakte, de laatste van de elf als kamerlid en minister. Het is in het algemeen een lange maar leuke zit, alleen een jacquet zit niet erg handig op zo’n stoeltje. Aardig om te merken dat ook de Nijmeegse collegeleden bijzondere belangstelling voor hoedjes en royalty hebben. Doorgewinterde politici zijn soms net mensen.

Na het persgesprek ontvangen we de colleges van de buurgemeenten Beuningen, Druten en West Maas en Waal. We praten over verkeersverbindingen en over de Stadsregio Arnhem Nijmegen, waar Druten en West Maas en Waal tot hun leedwezen geen deel van uitmaken. Onze steun om alsnog toe te treden, hebben ze.

Aansluitend spoed ik mij naar Den Haag om bij de grootste netwerkbijeenkomst van het seizoen te kunnen zijn, de Prinsjesdagborrel in Nieuwspoort. Erg handig en goed om het Nijmeegse gezicht te laten zien. Hoe meer mensen vragen hoe het gaat in Nijmegen, des te meer stadspromotie ik kwijt kan. Ik feliciteer de toekomstige nieuwe burgemeester van Leeuwarden, Ferd Crone, met wie ik samen in 1994 in de Kamer kwam. Ik geloof dat ze in de Leeuwardense raad niet zo unaniem waren als in Nijmegen, maar dat hoeft natuurlijk een succesvol burgemeesterschap niet in de weg te staan. Met oud-collega Roger van Boxtel eet ik wat bij de Griek om de hoek. Samen zijn we vervolgens aanwezig bij een goed bezochte bijeenkomst van ‘vrijzinnigen’ uit verschillende politieke partijen, die met elkaar de zorg delen over de toekomst van het vrijzinnig-democratische of sociaal-liberale erfgoed.

Laat terug in Nijmegen maar de volgende ochtend toch vroeg op weg naar Kleve om als voorzitter van de Euregio de kick off bijeenkomst van het nieuwe Interreg IV-programma te openen. Interreg IV is een Europees subsidieprogramma voor grensoverschrijdende samenwerking, waar aardig wat geld in omgaat. Terecht want de grenzen zijn geen beperking meer maar een uitdaging om er over heen te springen.

In de auto terug naar Nijmegen een interview voor Trouw over de kracht van herdenken. Mijn stelling is dat het goed is dat we in het hele land nationaal herdenken en de bevrijding vieren op 4 en 5 mei, maar dat dit onverlet laat dat steden en dorpen ook bij hun eigen individuele geschiedenis moeten stilstaan. De landingen in september ’44 en de inname van de bruggen over de Waal op de 20ste van die maand, zijn een onlosmakelijk deel van de geschiedenis en identiteit van Nijmegen. Ze vormden ook het begin van een moeilijke periode als frontstad met nog vele slachtoffers. We kunnen daar wat beter en zichtbaarder bij stil staan. Ik merk dat het leeft en niet alleen bij de oudste generatie of bij historische hobbyisten. De daad bij het woord voegend deel ik in het stadhuis vervolgens zilveren Waalbrugspelden uit aan de Britse mevrouw die de spil is van de Old Comrades groep en aan haar Nijmeegse tegenhanger Frans Remij, ook bekend als organisator van de jaarlijkse parade van oldtimers uit de oorlogsjaren.

Ook woensdag het strategische overleg met de RUN en het UMC Radboud. Sinds we dit hebben opgezet, loopt de verbinding tussen stad en academie weer zoals het hoort. Goede persoonlijke contacten helpen daarbij, zoals overal. Verder deze dag her en der ambtelijke overleggen en een kennismakingsgesprek met de president van de Bank Nederlandse Gemeenten, Pim Vermeulen. Vroeg naar huis, in dit geval Leiden, want het is mijn trouwdag en het is niet de bedoeling dat we die gescheiden vieren.

maandag 17 september 2007

17 september

Een beetje zwevend boven straatniveau, maar toch alive and kicking ga ik de nieuwe week in.
Rita Verdonk is definitief uit de VVD-fractie gezet, het was zaterdag nog spannende televisie, maar dat wil niet zeggen dat de rust in de VVD is weergekeerd. Er tekent zich toch een scheiding der geesten af, de meer populistische, rechts-liberale en conservatieve vleugel en de gematigde, vrijzinnige stroming. De VVD heeft die altijd beide willen bedienen, maar moet nu wellicht accepteren dat er rechts van de liberalen voor anderen bestaansrecht is. Een beetje zoals ook de PvdA in de knoop zit sinds de SP groot werd. Boeiende ontwikkeling die wellicht echte politieke vernieuwing zal genereren, ook in het midden. Wordt vervolgd.

Ik lees in de krant dat Ed van Thijn het ‘verbijsterend’ vindt dat minister Ter Horst de gekozen burgemeester uitzwaait en nu overtuigd voorstander is geworden van de huidige benoemingsprocedure. Ik was zelf ook wel een tikkeltje verbaasd, ik heb haar jarenlang andere pleidooien horen houden. Vooral haar opmerking dat onder de invloed van de Fortuyn-revolutie iedereen vóór was, zij ook, maar dat nu weer het verstand is boven komen drijven, is van een ondraaglijke lichtheid. Maar de verbijstering van Ed, die zegt een principieel voorstander van de gekozen burgemeester te zijn, moet een mooi staaltje zwarte humor zijn. Of natuurlijk verbijsterend opportunisme.

Vandaag is het 63 jaar geleden dat de operatie Market Garden van start ging met een grootscheepse landing van Amerikaanse en Britse parachutisten rond Eindhoven, Nijmegen en Arnhem. Op verschillende momenten zullen we dat deze week herdenken. Voor Nijmegen is 20 september natuurlijk de dag om bijzondere aandacht aan te besteden, toen werd immers de stad daadwerkelijk bevrijd met de inname van de beide bruggen. Tussen alle ambtelijke overleggen door ontvang ik de brigadier en majoor die tijdens de Vierdaagse de leiding hebben over het Britse militaire detachement. Samen met hen rijd ik naar het oorlogskerkhof Jonkerbos, waar de Market Garden Old Comrades Group een intieme en mooie herdenkingsbijeenkomst heeft georganiseerd. Er zijn nog behoorlijk veel veteranen die in het Britse XXX Corps hebben gediend aanwezig. Ze moeten lang staan. Volgend jaar moeten we zorgen voor stoeltjes en een mobiel toilet.

Verder hebben Hannie Kunst en ik een gesprek met Frans van Drimmelen, die ik al heel lang ken uit het Haagse, maar nog niet in de hoedanigheid van bestuurslid van de stichting Eerlijk Solliciteren. Deze stichting biedt de mogelijkheid sollicitaties digitaal te anonimiseren. Dat wil zeggen dat de sollicitatiesite er voor zorgt dat de informatie over de sollicitanten objectief is en zonder persoonskenmerken die mogelijk discriminatie in de hand werken. Goed initiatief, dat we graag ondersteunen. Of we er zelf aan mee doen hangt natuurlijk af van de evaluatie van ons eigen experiment.

’s Avonds samen met Paul Depla naar de informatieavond voor de bewoners van de Teersdijk. Paul en ik leggen de herstructureringsplannen uit en gaan met de bewoners van het woonwagencentrum in discussie over de spelregels. De hoofdlijnen daarvan staan vast: we behandelen de Teersdijk en de nieuwbouw die aansluitend wordt gerealiseerd als een gewone wijk en stellen voor nieuwe bewoners en voor mensen die willen verkassen (bv. van wagen naar huis) eisen die we ook in enkele andere wijken hanteren. Voor zover het gaat om de bewoning van de woonwagens op het centrum gelden eisen van kwaliteit en veiligheid. En veiligheid betekent wat mij betreft brandveilig, geen criminaliteit, open en toegankelijk voor hulpdiensten en anderen en geen isolement dat stigma’s uitlokt.
De discussie is stevig, maar wel fair en er komen goede vragen naar voren, die het college weer stof tot nadenken geven.

vrijdag 14 september 2007

14 september

’s Ochtends eerst langs een makelaar. Daarna overleg met griffier Tine Mientjes en aansluitend met andere ambtenaren over de generaal pardonregeling en de dossiers die nu ter beoordeling op mijn tafel belanden. Ik toets ruimhartig, maar wel zorgvuldig en er is dus geen dossier dat ongezien leidt tot een burgemeestersverklaring.

Foto van de burgemeester tijdens de lunchbijeenkomst met de Rotaryclub. Tijdens een lunchbijeenkomst in de Vereeniging van de Rotaryclub Nijmegen wordt ik ondervraagd over mijn beeld van Nijmegen en mijn ambities. Het valt mij op dat mijn visie op Nijmegen als kennisstad met veel potenties en een unieke geschiedenis door velen wordt gedeeld. Ook blijkt het vertrouwen van ondernemers in het stadsbestuur aan het stijgen, de verbindingen zijn weer gelegd, met dank aan wethouder Kunst. Voorzitter Berry Kremer was twintig jaar geleden mijn overbuurman in Leiden, kleine wereld…

Het tweede deel van de middag ben ik in Nunspeet op een zgn. Bestuurdersweekend van D66. Ik houd daar, samen met een raadslid en oud wethouder van De Bilt, een inleiding over de praktijk van het dualisme. Ik heb over die praktijk in Nijmegen tot dusverre niet te klagen.

donderdag 13 september 2007

13 september

Volgens De Gelderlander vindt een enkele fractievoorzitter dat ik wat meer zichtbaar moet zijn in de stad. In hetzelfde artikel somt woordvoerder Arian Kuil op waar ik allemaal ben geweest en dat is een behoorlijk lange en niet volledige lijst. Ook in weekenden. Maar ja, het is natuurlijk nooit genoeg en er is altijd wel een evenement te bedenken waar een raadslid wel is en de burgemeester nu toevallig niet. Omgekeerd overigens ook. Ik hoop eigenlijk dat de enkele criticus zich wil realiseren dat een burgemeestersweek ook maar 7 x 24 uur lang is en dat daarin ook tijd voor gezin en rust mag zijn. En verder is het gewoon een kwestie van vertrouwen (en van af en toe eens op mijn weblog kijken).

Leuk nieuws in de krant is dat de Nijmeegse Lina Domacassé in de race is voor de titel Zwarte Zakenvrouw van het Jaar.

Ik breng vandaag een interessant werkbezoek aan de DAR, ons afval- en reinigingsbedrijf. Ons is een relatief begrip. De gemeente Nijmegen is 100% aandeelhouder, maar de DAR is wel een zelfstandig bedrijf, dat ook diensten biedt aan andere gemeenten en instellingen. Ik was al onder de indruk van de snelheid en grondigheid waarmee de stad altijd wordt schoongemaakt en leer vandaag wat er nog allemaal meer bij de DAR komt kijken. DAR-medewerkers, zoals Alfred uit Curaçao, kunnen trots zijn op hun bedrijf.

’s Middags ambtelijke overleggen, onder meer met de interim-directeur van de Regionale Brandweer, Joop Snieder. Hij vertrekt per 1 oktober zoals afgesproken, maar dat is wel jammer want hij heeft in moeizame omstandigheden veel voor elkaar gekregen en wordt alom gewaardeerd. Ook een goed gesprek met Jaap Modder, de voorzitter van de Stadsregio Arnhem – Nijmegen. Binnenkort gaan we samen in Brussel de belangen van onze regio bij eurocommissaris Hübner onder de aandacht brengen. Ook spreek ik met het bestuur van Koninklijke Horeca Nederland, afdeling Groot Nijmegen. Allemaal succesvolle ondernemers in de horeca en het hotelwezen met hart voor onze stad en omgeving. In het algemeen is men tevreden met de afgelopen Vierdaagseweek al blijft er discussie met het ACBN en met de gemeente over tarieven en vergunningen. Ook de afschaffing van de zgn. voorlopige vergunning levert nog wel de nodige zorgen op. Ik beloof daar aandacht aan te geven.

’s Avonds een hapje gegeten met D66-fractievoorzitter Duco Bodewes. We hebben elkaar als partijgenoten nooit eens wat langer gesproken en dat trekken we nu recht. De staat van de partij, de raad, de stad, het komt allemaal voorbij. Overigens ben ik van plan ook de andere fractievoorzitters af en toe voor een glas of een hapje uit te nodigen. Zo leer je elkaar wat beter kennen en dat voorkomt weer misverstanden. Later op de avond nog drie kwartier hard gelopen in het donker.

woensdag 12 september 2007

12 september

Martin Bril schrijft in De Volkskrant dat ik op het terras van de Posthoorn aan het Lange Voorhout in een stoeltje gevouwen een kop koffie zat te drinken met een roodharige vrouw. Vooral dat roodharige doet het ‘m. Veel mensen willen er nu het fijne van weten. Welnu, u weet het dus.

Vanochtend spreek ik Johan van Asten. Bijzondere man. Hij houdt zich al jaren bezig met de oorlogsgeschiedenis van Nijmegen en weet daar verschrikkelijk veel van. Recentelijk is hij ook op de jaarlijkse veteranendag van de 82ste Airborne Division in Amerika geweest en vertoonde daar een video die ik had laten opnemen. Veel veteranen die hier hebben gevochten en hun nazaten waren erg ontroerd door de aandacht uit Nijmegen. Johan is daar mede verantwoordelijk voor, net zoals hij al jaren de grote man is achter de herdenking van de Waaloversteek en het onderhoud van het monument door Lentse schoolkinderen.

Daarna een gesprek met de President Continental Europe van Heinz, Roel van Neerbos. Het gaat onder de koffie natuurlijk over de verplaatsing van Honig en de waarborgen voor de werkgelegenheid in onze regio.

Foto van de burgemeester en professor Ronald de Groot’s Middags open ik in het Radboud kinderziekenhuis de campagne There’s Music in the air. De Juniorkamer heeft een cd bij elkaar gespeeld en gezongen voor het kinderziekenhuis. Ik mag niet alleen het eerste exemplaar in ontvangst nemen en daar wat van zeggen, maar ook meespelen met de band. Nou ja, meespelen, ik mag twee zandeitjes vasthouden en daar ritmisch mee heen en weer bewegen. Staat een beetje oenig, maar het is voor het goede doel. Professor Ronald de Groot, de directeur van het kinderziekenhuis, dondert van het geïmproviseerde podium. Het publiek mag uitmaken wie van ons het meest voor aap staat.

’s Avonds Politieke Avond met de algemene beschouwingen over de Perspectiefnota. Ik leer weer eens wat. Ik dacht eigenlijk dat de Perspectiefnota vooral het financiële kader voor de komende jaren schetst en dat bij de begrotingsbehandeling de politieke vergezichten aan bod komen. In Nijmegen dus niet. Hier is het vandaag het politieke hoogtepunt. Dat misverstand leidt er toe dat VVD-fractievoorzitter Leferink op Reinink zich afvraagt waarom er niet allerlei ambities van mij, van internationalisering tot stedenbanden, in de Perspectiefnota staan. Nou gewoon, omdat ik mij heb geconcentreerd op wat extra geld nodig heeft of van bezuinigingen gevrijwaard moet worden. Over twee weken mag het college antwoorden op wat 11 fractievoorzitters te berde hebben gebracht. Ze bleven overigens allemaal redelijk binnen de tijd, zelfs Bea van Zijll de Jong, die zich meervoudig inleefde in Nijmeegse burgers.

dinsdag 11 september 2007

10 en 11 september

Maandag weer van ’s ochtends tot eind van de middag op mijn werkkamer met de gebruikelijke ambtelijke overleggen. Ook komt de voorzitter van de onderzoekscommissie uit de raad over Novio en andere verbonden partijen even buurten. Albaer Hillen lijkt mij de ideale zorgvuldige en gewetensvolle voorzitter. Dat blijkt al uit het feit dat hij mij als raadsvoorzitter van het proces op de hoogte houdt.
Aan het einde van de middag breng ik een kennismakingsbezoek aan het woonwagencentrum Teersdijk. Ik word door leden van de werkgroep die betrokken zijn bij de komende herstructurering rondgeleid. De wagens zijn, op uitzonderingen na, nauwelijks meer als zodanig herkenbaar. Het is dat ik weet dat er wielen onder zitten, maar ik had het niet kunnen raden. Gastvrij word ik ook in één van de ‘chalets’ onthaald op koffie en taartjes. Ik luister vandaag vooral en hoor over de geschiedenis, over het stigma dat de bewoners van het centrum vaak hebben in andermans ogen en over de woonwensen voor de toekomst. Ik heb respect voor deze woonvorm en voor de bewoners. Veiligheid is voor mij echter wel een sleutelwoord. Volgende week zullen we het daar op de informatieavond over de herstructurering uitgebreid over hebben.

’s Avonds het Radboudsdiner in kasteeltje Heijendaal, georganiseerd door de senaat van hoogleraren. Inmiddels zitten daar veel bekenden bij. Senaatsvoorzitter (en eminent hoogleraar huisartsenkunde) Van Weel, rector Kortmann en ik worden ondervraagd en doorgezaagd over de verbinding tussen stad en universiteit. Ook hier scoort de focus in de stadspromotie op onze 2000 jaar geschiedenis goed.

Dinsdag ben ik grotendeels in Den Haag. Eerst is er een lunch die door de voorzitters van VNO NCW en MKB Nederland aan oud-ministers van de afgelopen jaren wordt aangeboden. Bernard Wientjes en Loek Hermans spreken warme woorden, waarvan ik betwijfel of ze die ook bezigen over het huidige kabinet. Ik zie veel voormalige collega’s weer en praat uitgebreid bij met Johan Remkes, met wie ik twee jaar een ministerie deelde.
Daarna op een terras aan het Lange Voorhout een ontmoeting met de partijvoorzitter van D66, Ingrid van Engelshoven. De partij staat er nu niet direct florissant bij, al doet Alexander Pechtold het prima in de Kamer. Ingrid vraagt de betrokkenheid van oudgedienden zoals ik en die krijgt ze.
Daarna in het VNG-kantoor een gesprek met de leiding van het programmabureau Veiligheid, dat mij als komend voorzitter van het Veiligheidsberaad ondersteunt. Het wetsvoorstel over de Veiligheidsregio’s dat Guusje ter Horst naar de Kamer heeft gestuurd, vraagt veel werk en lobby.

Foto van het diner met de kamerledenAan het einde van de middag verzamelen de burgemeesters van de Gelderse grote gemeenten en de commissaris van de Koningin zich in Dudok voor de jaarlijkse ontmoeting met Kamerleden van diverse partijen die ofwel uit het Gelderse komen of onze provincie in hun portefeuille hebben. Goede opkomst van CDA, PvdA en VVD en D66 en veel oude bekenden. Fred de Graaf, Pauline Krikke, Tineke Netelenbos (waarnemer in Ede), Clemens Cornielje en ik rouleren tussen de dinertafels en weten onze boodschappen over infrastructuur, cultuur, universiteit, stadseconomie, veiligheid en leefbaarheid tussen de smakelijke gerechten kwijt te raken. Al met al een succes, deze lobbyavond. Bij het afscheid geef ik Pauline een pamflet dat ik in de garderobe aantref. Een pleidooi voor een Haags nationaal historisch museum. Dat kan ze over een paar jaar in een vitrine in Arnhem leggen…

vrijdag 7 september 2007

7 september

Samen met de Nijmeegse districtschef vroeg in de taxi naar het vliegveld om terug te reizen naar Nijmegen. De rest van de delegatie vliegt pas vanmiddag maar ik wil eerder terug zijn. Hoewel de feitelijke vliegtijd minder dan een uurtje is, ben je toch meer dan een halve dag onderweg. Op het vliegveld van Weeze is de paspoortcontrole buitengewoon streng vanwege de recente terrorismearrestaties, ik heb nog nooit iemand zo intensief naar mijn paspoort en naar mij zien kijken.
Terug in Nijmegen ontvang ik bestuurders en hoogleraren van 9 internationale samenwerkende universiteiten. Onder leiding van de Radboud Universiteit vormen zij het International Research Universities Netwerk, kortweg IRUN. Een mooi nieuw initiatief om de competitie op Europees niveau aan te kunnen en van elkaars sterke punten te profiteren. De deelnemende universiteiten komen uit Duitsland, Italië, Spanje, Hongarije, Schotland, Polen en Frankrijk. Geen slecht gezelschap voor Nijmegen! Ik ontvang de dames en heren eerst aan het begin van een stadswandeling in onze Trévèszaal en ’s avonds bieden wij hen een mooi diner aan in de Schepenhal. De universiteit is zo belangrijk voor de economische, sociale en culturele positie van onze stad, dat je er als gemeentebestuurder niet genoeg aandacht aan kan besteden. En dat doe ik dan ook. Zelfs op vrijdagavond.

donderdag 6 september 2007

5 en 6 september

In alle vroegte naar vliegveld Weeze, 40 autominuten over de grens. Het regionaal politie- en veiligheidscollege en de politietop van Gelderland-Zuid brengen de komende dagen een werkbezoek aan Londen. De regio is deze dagen even zonder burgemeesters en zonder politiechefs.
In Londen worden we in New Scotland Yard vergast op inleidingen over de Metropolitan Police en de Police Authority. Het grote verschil met Nederland is dat de politie daar redelijk zelfstandig is en de politieke verantwoordelijkheid voor politieoptreden een beetje in de lucht hangt. Bij ons is of de burgemeester of de minister van justitie (het OM ressorteert immers onder hem) aanspreekbaar, in Londen eigenlijk alleen de politiechef zelf, hoewel hij wordt gecontroleerd door een Authority die zijn budget en zijn prioriteiten vaststelt. We horen ook hoe de politie de bepalende organisatie is in geval van grote rampen en aanslagen. Ook dat is anders dan bij ons, waar rampenbestrijding en crisismanagement inmiddels een eigen deskundigheid is geworden met een belangrijke rol voor de brandweer.

Een deel van de woensdagavond gaat op aan een vergadering van het Dagelijks Bestuur van de Veiligheidsregio, daar was eerder geen tijd voor. Bizar om over Zuid-Gelderse regeltjes en personeelszaken te vergaderen in een zaaltje in een hotel aan Strand in het hartje van Londen. Gelukkig lukt het ook nog om een goede ‘pint’ te halen in Covent Garden. Zo’n bezoek is natuurlijk ook bedoeld om de onderlinge banden te versterken en dat gaat het beste in de kroeg.

De gehele donderdag besteed ik samen met een deel van onze delegatie aan de manier waarop de Londense politie videocamera’s inzet en gebruikt. Waar wij in Nijmegen een heftig debat voeren over enkele camera’s in de stationstunnel, staan er in Londen tienduizenden. Elke bus is er met drie of meer uitgerust, in elk Undergroundstation hangen er minstens 50 en de politie kan any time and any place camera’s van particulieren en deelgemeenten (burroughs) overnemen en uitkijken. De beelden blijven eeuwig bewaard, hiervoor bestaan geen privacyregels. En wie als puber door een buscamera wordt gesnapt op graffiti spuiten of in ramen kerven (dat noemen ze daar Dutch graffiti), wordt niet alleen gearresteerd maar ook DNA afgenomen, ongeacht of het tot een veroordeling komt. Het gaat allemaal wel erg ver en de vraag is natuurlijk of het helpt. Daar heb ik geen helder antwoord op gekregen. Ook niet van sir Ian Blair, de korpschef van Londen, die ik met een paar collega’s een beleefdheidsbezoekje breng.

Tijdens een diner in de prachtige historische Institute of Directors aan de Pall Mall, worden de verzamelde burgemeesters en politiemanagers vergast op inleidingen over het Britse locaal bestuur, over diversiteitsbeleid in Londen en over contraterrorisme. Ook in Engeland rekent men op de gemeenten om radicalisering te herkennen en tegen te gaan. Interessante discussies ook over de voor- en nadelen van gekozen burgemeesters. De Londenaren lijken wel tevreden met hun gekozen burgemeester Ken Livingstone.
Een mooi bezoek en goed georganiseerd door onze politiemensen, samen met de ambassaderaad Melle Bakker. De wereld is maar klein, want Melle is een oud-collega van mij en bovendien woonden we 20 jaar in dezelfde Leidse woonwijk.

dinsdag 4 september 2007

3 en 4 september

Vandaag weer enkele ambtelijke overleggen, het gebruikelijke maandagmenu. Met wethouder Hannie Kunst heb ik tegenwoordig een tweewekelijks overleg over zaken die ons beiden bezighouden en die we beiden ook erg belangrijk vinden: stadspromotie en ‘citymarketing’, evenementenbeleid, toerisme, internationalisering en economische ontwikkelingen. We kijken terug op de Stadsbrunch van gisteren. Misschien niet een gigantisch volksfeest geworden, maar wel aan de doelstellingen voldaan, dus we zijn tevreden. Het is tenslotte niet niets dat, ondanks de ochtendregen, zo’n 6000 mensen hebben meegedaan.
In een interview met een blad dat gelieerd is aan 52Degrees spreek ik met passie over de noodzaak van permanente stedelijke innovatie. En dat is wat er nu in Nijmegen gebeurt. We versterken de waardevolle kanten van de stad (historie, groen, tolerant en creatief klimaat, kennis- en zorginstellingen) en zorgen voor nieuwe mogelijkheden en openingen, van Koers west tot Waalsprong, van de 2de stadsbrug tot topsportlocaties, van expatbeleid tot verdere ontwikkeling van het Winkelsteegh-gebied (daar moeten we nog eens een nieuwe naam voor verzinnen).

’s Middags de opening van het academisch jaar aan de Radboud Universiteit. In het Gymnasion een bomvolle (sport-)zaal. Rector Magnificus Bas Kortmann laat een vlammend protest horen tegen de voorgenomen bezuiniging op het vaste onderzoeksbudget van de universiteiten. Dat pakt voor Nijmegen slecht uit. Ik ondersteun de bezwaren van de verzamelde universiteiten en heb samen met de burgemeesters van 5 andere universiteitssteden bij minister Plasterk geprotesteerd. Ik hoor dat de minister vandaag in Utrecht Radboudvoorzitter Roelof de Wijkerslooth en mij heeft beschuldigd van het najagen van het “ kleine eigenbelang” . Een gotspe zou ik zeggen, want waar zijn De Wijkerslooth en ik eigenlijk voor aangesteld? De jaarlijkse openingsrede wordt ditmaal uitgesproken door schrijver (en natuurkundige) Kader Abdolah. Wat een geweldige spreker! Hij vertelt hoe hij niet ondanks maar juist dankzij zijn beperkingen schrijver is kunnen worden. Dat vormt een mooie les. Niet minder indrukwekkend is de toespraak van studente Sarar Noor, 12 jaar geleden uit Afghanistan gevlucht en nu als moslima na een journalistieke studie in het gereformeerde Kampen studente religiewetenschappen aan onze katholieke universiteit. Zij is een verrijking van Nijmegen. En dat geldt overigens ook voor de 9de jaars studente Roline (eerst politicologie en nu bijna klaar met geneeskunde, dus dat mag) die met haar band optrad tussen de toespraken. Wat een talent en wat een fantastische stem.

’s Avonds eerst een bijeenkomst van VNO-NCW in wijnfort Lent over de economische ontwikkeling van de regio Arnhem –Nijmegen en onze samenwerking. Collega Pauline Krikke, gedeputeerde Marijke van Haren, regiovoorzitter Jaap Modder en ik geven braaf antwoord op vragen van Kamer van Koophandel- voorzitter Ronald Migo. Deelname burgemeester De Graaf aan het VNO NCW-debat op 3 september 2007 Een volle zaal hoort dat wij positief zijn over de samenwerking en over de kansen, maar we moeten het wel concretiseren. En oppassen dat we niet alleen maar in stadsregiotermen denken bij acquisitie en marketing. Arnhem en Nijmegen zijn meer herkenbare en beter te ‘verkopen’ producten dan een bestuurlijk nuttige maar voor burgers en bedrijven abstracte stadsregio.
IJzersterk merk in onze regio is in ieder geval de Vierdaagse. Na de sessie in Lent spoed ik mij naar de Vereeniging voor een brainstorm met wethouder Kunst en vertegenwoordigers van de Stichting Vierdaagse en van het ACBN. We hadden al voor de geslaagde editie van 2007 met elkaar afgesproken om verder te denken over meer samenwerking en nieuwe mogelijkheden om de Vierdaagse optimaal te benutten. Als de coöperatieve sfeer van vanavond de komende jaren wordt doorgezet, gaan we een mooie tijd tegemoet.

4 september
Aan de lengte van de collegevergadering kan ik nog afleiden dat de vakantie maar net voorbij is. Het aantal inhoudelijk lastige onderwerpen is beperkt, maar dat geeft juist weer meer ruimte voor gesprek. Volgende week zal het wel weer volle bak zijn, net als de raadsvergadering die vorige week nog 10 minuten duurde en volgende week waarschijnlijk meer dan het tienvoudige. Het college luncht op dinsdagen altijd op mijn kamer, samen met de voorlichter en de notulist. Er is natuurlijk geen officiële tafelschikking maar het is opmerkelijk dat iedereen als vanzelf een vaste stek inneemt, als krachtens een woordeloze afspraak. Mensen zijn gewoontedieren, dat zal het zijn.

Onder leiding van waarnemend burgemeester Rob Persoon komt het college van Mook en Middelaar op bezoek, we spreken voornamelijk over verkeer en infrastructuur, de bereikbaarheid van deze mooie Limburgse gemeente is nu eenmaal mede afhankelijk van de congestie in en om Nijmegen.

’s Avonds een sfeervol diner in Chalet Brakkestein ter gelegenheid van het afscheid van mijn Nijmeegse voorvoorganger Ed d’Hondt als voorzitter van de Stichting Parlementaire Geschiedenis. De stichting exploiteert samen met de Radboud Universiteit het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis dat al sinds jaar en dag de parlementaire naoorlogse historie vastlegt in prachtige boeken en ook scoort met het altijd geruchtmakende Jaarboek. Het bestuur bestaat, naast de voorzitter, uit leden van de Eerste en Tweede Kamer en de Nijmeegse historicus Hardy Beekelaar fungeert als secretaris. Ed heeft in 10 jaar ontzettend veel voor het CPG betekend en niet alleen de parlementaire geschiedschrijving maar ook de Nijmeegse universiteit grote diensten bewezen. Ik ben trots dat ik niet alleen als burgemeester in zijn voetsporen ben getreden maar nu ook als voorzitter. Ter gelegenheid van zijn afscheid verschijnt een fraai boekje met een beschrijving van 12 naoorlogse bijzondere kamerdebatten. Het slothoofdstuk beslaat het debat over de gekozen burgemeester op 22 maart 2005 in de Eerste Kamer. Ik lees het ’s avonds laat thuis met gemengde gevoelens.

zondag 2 september 2007

2 september

Met mijn hele gezin èn hond Bobby (Irish softcoated wheaten terrier voor de kenners) bij de stadsbrunch en het sambafestival in het hart van de stad. Het weer zit op het laatste moment toch nog mee en de uitgedeelde Colourful City-paraplu's blijven grotendeels ingevouwen. Duizenden mensen zitten aan gezellige houten tafels op het Mariënburgplein, in de Hertogstraat, op Kelfkensbos en, het mooiste plekje, op het Valkhof. Postbodes brengen 'berichten van een vreemde' op en neer, zo worden nieuwe contacten gesmeed. Zelf krijg ik behoorlijk veel, dat heb je er van als je met je ambtsketen om rond paradeert. De mooiste tekst is van onbekende Tilly uit Amsterdam: "Het is dat ik zelf al een leuke burgemeester heb, maar anders..". Mijn dag kan niet meer stuk. Met de plaatsvervangend ambassadeur van Brazilië genieten we op verschillende plekken van het ritme van de Sambamuziek, soms oorverdovend maar altijd opzwepend. Wethouders Hannie Kunst en Lenie Scholten laten zich 'uitlenen' via de Mensenbieb en overal zijn stickers met evidente vooroordelen die vandaag bestreden worden. Zelf krijg ik een sticker op: ‘Alle politici zijn ijdel’. Hoezo vooroordeel?

Ik ga met Machteld, Julie, Tobias en Bobby ook nog een uurtje naar de Lentse oeverspelen. Met prachtig uitzicht op ‘de andere kant’ zijn er spelletjes, jazzy optredens, rommelmarkt- en kunstkraampjes. Er wordt zelfs een taartenwedstrijd gehouden. Bij toeval stuiten we ook nog op familie op het feestveld. Bij het buitenbiljart op straat maak ik een serietje van drie. Toeval natuurlijk, maar het maakt wel de blits…